1821 Φεγγαράκι μου λαμπρό

Το Φεγγαράκι μου λαμπρό αποτελεί ένα δημοτικό παιδικό τραγούδι, άρρηκτα συνδεδεμένο με την περίοδο της τουρκοκρατίας και το κρυφό σχολειό. Η ελληνική λαογραφία αναφέρει ότι τα παιδιά τραγουδούσαν το συγκεκριμένο τραγούδι κατά τη διάρκεια της νύχτας πηγαίνοντας προς το Κρυφό Σχολειό.

Μόνοι τους οι Έλληνες φρόντιζαν για την παιδεία τους, η οποία αφορούσε στο να μαθαίνουν τα κοινά γράμματα και λίγη αριθμητική. Όταν δεν υπήρχε δάσκαλος, φρόντιζε ο ιερέας να διδάξει. Όλα αυτά γίνονταν στο σκοτάδι και με προφυλάξεις από τους Τούρκους. 

                                                                         1829

                           Υπασπιστής του Κολοκοτρώνη

                Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος

Πολλές φορές απορώ πώς κατόρθωσε να επιβιώσει η χριστιανική πίστη στην Τουρκία και πώς υπάρχουν στην Ελλάδα 1.200.000 ορθόδοξοι. Και να σκεφτεί κανείς, ότι ουδέποτε από την εποχή του Νέρωνος, του Δομητιανού και του Διοκλητιανού έχει υποστεί ο Χριστιανισμός διωγμούς σκληρότερους από αυτούς που αντιμετωπίζει σήμερα [δηλαδή το 1650] η ανατολική Εκκλησία. Και όμως, οι Έλληνες είναι ευτυχισμένοι που παραμένουν χριστιανοί. 

                                                                         1657

                                                   François Richard

Οι Τούρκοι εμπόδιζαν τα σχολεία αυστηρότερα και από τις εκκλησίες. Για αυτό οι Γραικοί προσπαθούσαν να συστήνουν κοινά σχολεία κρυφά, όπου και τα παιδιά των πτωχών μπορούσαν να διδάσκονται χωρίς έξοδα. 

                                                                         1822

                                              Κανέλλος Στέφανος

Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο στην ιστοσελίδα (βίντεο): epanastasi1821.online