ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ
ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΡΙΤΗ
ΕΠΙΘΕΩΡΗΘΕΙΣΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΘΕΙΣΑ ΥΠ' ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
ΤΟΜΟΣ Β'.
«Καλλίστην παιδείαν ηγητέον προς αληθινόν βίον την εκ της πραγματικής ιστορίας περιγιγνομένην εμπειρίαν· μόνη γαρ αύτη χωρίς βλάβης από παντός καιρού και περιστάσεως κριτάς αληθινούς αποτελεί του βελτίονος.»
Εκ των του ΠΟΛΥΒΙΟΥ.
ΕΚΔΟΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΣΛΑΝΗΣ
ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΕΚ ΤΟΥ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΗΣ «ΩΡΑΣ» 1888 Π I Ν Α Ξ
1821
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Κ'.
&Πρόοδος των Τούρκων εν τη Ανατολική Ελλάδι και κυρίευσις της πόλεως και του φρουρίου Λεβαδείας. — Συγκρούσεις κατ' εκείνα τα μέρη — Εισβολή του Ομέρπασα Βρυώνη εις Εύβοιαν και Αττικήν. — Λύσις της πολιορκίας της ακροπόλεως Αθηνών. — Αποτυχία της εις Κάρυστον εκστρατείας των Ελλήνων.&
ΔΙΑΤΡΙΨΑΝΤΕΣ δε οι Τούρκοι οκτώ ημέρας εν Γραβιά μετέβησαν εις Βοδωνίτσαν· οι δε περί τον Οδυσσέα κατέλαβαν το επί της εις Λεβαδείαν οδού χωρίον, Καστράκι, διότι προς εκείνο το μέρος ώδευαν οι πασάδες. Προτιθέμενοι δε οι Έλληνες πάντοτε να ματαιώσωσι την τουρκικήν ταύτην εκστρατείαν, δέον έκριναν, εν ώ οι περί τον Οδυσσέα κατείχαν το Καστράκι, οι άλλοι οπλαρχηγοί να κτυπήσωσιν εκ δευτέρου το Πατρατσίκι και ν' αναγκάσωσι τον εχθρόν να στραφή εις τα οπίσω. Και ο μεν Γκούρας, ο Σκαλτσάς και ο Σαφάκας, οπλαρχηγός των Κραβάρων, έχοντες οι τρεις 1200 συνήλθαν εις τον Αετόν άνωθεν του Πατρατσικίου επί της Οίτης ίνα πέσωσιν εκείθεν εις την πόλιν, συνεννοηθέντες και μετά του Μήτσου Κοντογιάννη. Αλλ' οι Πατρατσικιώται Τούρκοι, μαθόντες την εκεί άφιξίν των, εξεστράτευσαν υπερδισχίλιοι διά νυκτός απροσδοκήτως υπό τον Ντελιχαφέζον, και απέκλεισαν τους περί τον Καλτσάν και τον Γκούραν· ακούσας ο Σαφάκας, όστις έτυχε να ήναι εστρατοπεδευμένος ολίγον απώτερον των άλλων τον αιφνίδιον τουφεκισμόν έτρεξεν, έλυσε τον αποκλεισμόν και έδωκεν ευκαιρίαν τοις συναδέλφοις του να φύγωσιν αβλαβείς. Τοιουτοτρόπως εματαιώθη το σχέδιον του αντιπερισπασμού.
Διαμείναντες δε οι πασάδες ημέρας τινάς εν Βοδωνίτση εστράτευσαν προς την Λεβαδείαν. Τέσσαρας ώρας απέχει της Βοδωνίτσης το Καστράκι, όπου ήσαν οι περί τον Οδυσσέα. Οι Τούρκοι, πριν προχωρήσωσιν, ηθέλησαν να διασκορπίσωσι τους εκεί· ούτοι δε βλέποντές τους επερχομένους απήλθαν αμαχητί. Αλλά προτού ήλθεν εις λόγους ο Οδυσσεύς έξωθεν του Δαδίου μετά του γνωστού του Χατσή - Αχμέταγα, Κρητός, άλλοτε διοικητού της Λεβαδείας και ακολουθούντος ήδη τον Κιοσέ - Μεχμέτπασαν. Η μυστική αύτη συνέντευξις έδωκεν αφορμήν να υποπτεύσωσί τινες την προς τον αγώνα διάθεσιν του Οδυσσέως, ότε τον είδαν απομακρυνόμενον αμαχητί του Καστρακίου όπου ήτο καλώς ωχυρωμένος· αλλ' η λαμπρά αντίστασις του εν Γραβιά απεδείκνυε τας υποψίας ταύτας αλόγους. Εν τοσούτω, οι Τούρκοι, φθάσαντες έξωθεν της Λεβαδείας την 25 Ιουνίου, παρήγγειλαν τοις εν αυτή να προσκυνήσωσιν υποσχόμενοι αμνηστείαν, και μη εισακουσθέντες έπεσαν την ακόλουθον αυγήν εις την πόλιν, την εκυρίευσαν και έκαυσαν μέρος αυτής. Πολλοί αξιωματικοί και στρατιώται του Οδυσσέως, όντες εν τη πόλει, ανέβασαν επί της εισβολής των Τούρκων εις το φρούριον και εκλείσθησαν· εκεί κατέφυγαν και πολλοί κάτοικοι· οι δε μείναντες εν τη πόλει επροσκύνησαν και δεν εκακοποιήθησαν. Αφ' ου δε οι Τούρκοι εκυρίευσαν την πόλιν, ο Οδυσσεύς κατέλαβε μετά χιλίων το άνωθεν της Λεβαδείας χωρίον Σούρπι όπου ήλθε και ο Γκούρας.
Η δε πρόοδος των εχθρών εν τη Ανατολική Ελλάδι εφόβισεν εις άκρον τους Πελοποννησίους, διαδοθέντος λόγου ότι εσκόπευαν να εισβάλωσιν εις Πελοπόννησον και ν' αναβώσι και εις Τριπολιτσάν προς διασκορπισμόν των περί αυτήν. Εις εμπόδιον δε του κακού τούτου απεσπάσθησαν των στρατοπέδων της Πελοποννήσου ο Ηλίας Μαυρομιχάλης και ο Νικήτας· ούτοι, φθάσαντες εις τον ισθμόν και μαθόντες, ότι οι εχθροί διέτριβαν εισέτι εν Λεβαδεία εξ αιτίας της αντιστάσεως των εν τω φρουρίω, παρέλαβαν εκ των πολιορκούντων την Κόρινθον τους Υδραίους, τους Ποριώτας, καί τινας των Δερβενοχωριτών, και επορεύθησαν εις Γρανίτσαν, χωρίον κείμενον άνωθεν της Λεβαδείας και ανατολικώτερον του Σουρπίου. Φιλότιμοι και φιλοκίνδυνοι οι δύο Πελοποννήσιοι αρχηγοί ηθέλησαν να διακριθώσιν εξ αυτής της αρχής διά τινος ανδραγαθήματος, και χωρίς να προειδοποιήσωσι τον Οδυσσέα έπεσαν επί τους εν Λεβαδεία εχθρούς, αλλ' αντί να βλάψωσιν, εβλάφθησαν μεγάλως υπό του εχθρικού ιππικού και εφονεύθησαν 20 των περί αυτούς, εν οις και ο Κυριάκος Δουζίνας· θα εβλάπτοντο δε έτι μάλλον, αν ο Οδυσσεύς και ο Γκούρας, ιδόντες την συμπλοκήν, δεν κατέβαιναν από του χωρίου, όπου εστρατοπέδευαν, και δεν τους ωπισθοφυλάκουν. Μετά την ατυχή ταύτην συμπλοκήν μετέβησαν οι Πελοποννήσιοι εις Σούρπι, όπου ανέβησαν και οι περί τον Οδυσσέα και Γκούραν. Την δε επιούσαν ήλθεν άλλη πελοποννησιακή βοήθεια υπό τον Κυριακούλην Μαυρομιχάλην, και τον Τσαλαφατίνον· και ούτος μεν ετοποθετήθη όπου ήσαν οι λοιποί Πελοποννήσιοι, ο δε Κυριακούλης κατέλαβε την Πέτραν δύο ώρας απέχουσαν της Λεβαδείας επί της μεταξύ ταύτης και των Θηβών οδού, αλλά δεν εδυνήθη να ενδιαμείνη επελθόντων των εχθρών και μετέβη εις τα χωρία των Θηβών, Κρεκούκι και Κόκλα. Το σχέδιον των έξωθεν της Λεβαδείας Ελλήνων ήτο να συνεννοηθώσι μετά των εν τω φρουρίω, και να πέσωσιν αίφνης οι μεν εντεύθεν οι δε εκείθεν επί τους εν τη πόλει εχθρούς. Συνεξεστράτευε μετά των Τούρκων ο οπλαρχηγός Χρήστος Παλάσκας, εις ον και οι εκτός της πόλεως Έλληνες και οι εν τω φρουρίω, έχοντες πλήρη πίστιν, ανεκάλυπταν τα σχέδιά των· ανταπεκρίνοντο δε και δι' αυτού εν αγνοία των Τούρκων και εδέχοντο τας συμβουλάς του πάντη, ανυπόπτως. Αφ' ού δε απεφάσισαν να εφορμήσωσιν όλοι εκ συμφώνου επί τους εχθρούς εν ρητή νυκτί, επλησίασαν ησύχως οι έξωθεν προς την πόλιν διηρημένοι εις διάφορα σώματα και εκ διαφόρων μερών· αλλ' αίφνης έπεσαν τουφεκίαι μηδενός ειδότος πόθεν και πώς. Το περιστατικόν τούτο ανέβαλε την εκτέλεσιν του σχεδίου της επιθέσεως εις άλλην νύκτα· αλλ' οι πασάδες, μαθόντες την επαύριον τα της νυκτός, έπεσαν εις Σούρπι πριν φέξη, κοιμωμένων ανυπόπτως των Ελλήνων, εσκότωσαν τους έμπροσθεν του χωρίου σκοπούς, επάτησαν το χωρίον, διεσκόρπισαν τους εκεί και τους ηνάγκασαν ν' αναβώσιν εις το άνωθεν αυτού όρος. Καθ' ην δε ώραν οι Τούρκοι ώρμησαν εις το χωρίον, οι εν τω φρουρίω στρατιώται πάσχοντες προ ημερών σιτοδείαν, έδραξαν την ευκαιρίαν, και εξήλθαν δρομαίοι· οι δε εναπομείναντες, άνδρες, γυναίκες και παιδία, παρεδόθησαν δια της μεσιτείας του Παλάσκα. Τοιουτοτρόπως οι Τούρκοι εκυρίευσαν το φρούριον (α). Οι δε εκ Σουρπίου διωχθέντες κατέφυγαν όλοι εις το μοναστήριον του οσίου Λουκά και εκείθεν διεχωρίσθησαν· και ο μεν Οδυσσεύς ώδευσε την οδόν του Ζητουνίου επί λόγω να εμποδίση τας εκείθεν μετακομιζομένας τροφάς, οι δε Πελοποννήσιαι μετέβησαν εις Κρεκούκι και Κάζαν, και ενεσκήνωσαν φοβούμενοι μη προχωρήσωσιν οι εχθροί προς τον ισθμόν μετά την άλωσιν του φρουρίου της Λεβαδείας. Διά τον αυτόν φόβον συνέρρευσαν επί του ισθμού και άλλα πελοποννησιακά στρατεύματα υπό τον Πάνον Κολοκοτρώνην, τον Σολιώτην, τον Δικαίον και τον Αντωνάκην Μαυρομιχάλην· συνηνώθη μετ' ολίγον και ο Κυριακούλης αφήσας εν Κρεκουκίω ως προφυλακήν τον ανεψιόν του Ηλίαν, τον Τσαλαφατίνον και τους προ ολίγου ελθόντας Πετμεζάδας.
Μετά δε την παράδοσιν του φρουρίου της Λεβαδείας, οι Τούρκοι βουλήν έβαλαν να προσελκύσωσι τους Έλληνας φερόμενοι φιλανθρώπως επ' ελπίδι να σβέσωσι την φλόγα της επαναστάσεως· δια τούτο δεν επείραξαν τους προσκυνήσαντας, κατέστησαν εν τη πόλει τας συνήθεις Αρχάς, ήγουν, τον βοϊβόδαν, τον καδήν, και τους προεστώτας, και διέσπειραν αμνηστήρια εις τα πέριξ χωρία. Την αυτήν πολιτικήν επολιτεύθησαν και προς τους κατοίκους της επαρχίας των Θηβών· εφρόντισαν δε συγχρόνως να διαλύσωσι και τα άλλα ενυπάρχοντα ελληνικά στρατόπεδα και να εμποδίσωσι την σύστασιν νέων. Επί τω σκοπώ τούτω ενεκρίθη ο μεν Μεχμέτπασας να μείνη εν ταις επαρχίαις Λεβαδείας και Θηβών και να διατηρή ελευθέραν την κοινωνίαν των μερών εκείνων και των έξω εις ανεπηρέαστον εισβολήν νέων δυνάμεων και εις τροφαγωγίαν, ο δε Βρυώνης να μεταβή εις Εύβοιαν προς αναδούλωσίν της, και εκείθεν εις Αθήνας προς λύσιν της πολιορκίας της κινδυνευούσης ακροπόλεως. Κατά το σχέδιον δε τούτο έστειλεν ο Μεχμέτης στρατεύματα επί τους κατέχοντας το Κρεκούκι Έλληνας και τους απεδίωξεν επί της πρώτης ορμής. Οι Έλληνες επανήλθαν εις το χωρίον μετ' ολίγον, επολέμησαν, και πλήρεις θάρρους κατέβησαν πολεμούντες και εις την πεδιάδα, όπου το εχθρικόν ιππικόν τους έτρεψε πάλιν εις φυγήν και εσκότωσεν 27.
Συνεχίστε την ανάγνωση στον ιστότοπο:www.hellenicaworld.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου