Ο ποιητής Βασίλης Ρώτας και η μάχη του Κιλκίς

Το 2000 η «ΤΕΧΝΗ» Κιλκίς επανεξέδωσε, υπό την φιλολογική επιμέλεια του αείμνηστου φιλολόγου Μανόλη Γκαράνη, ένα μικρό βιβλίο, ολιγοσέλιδο, με τίτλο ‘’Η μάχη του Κιλκίς’’. Συγγραφέας του ο Βασίλης Ρώτας. (Η α’ έκδοση έγινε το 1987). Το βιβλίο βασίζεται σε αφήγηση ποιητή, ο οποίος πήρε μέρος στην επική μάχη, στην σύντροφό του Β. Δαμιανάκου. Ο Β. Ρώτας υπηρετεί ως έφεδρος ανθυπολοχαγός και μάλιστα στις 20 Ιουνίου του 1913 τραυματίζεται στην μάχη, προσπαθώντας όρθιος, εν μέσω πυκνών πυρών του βουλγαρικού πυροβολικού, να μετρήσει με το μάτι την απόσταση και να συντονίσει τις βολές των κανονιών μας. Γενναίος, με ηρωικό φρόνημα, όπως σχεδόν όλοι οι τότε αξιωματικοί του στρατού μας, έδινε το παράδειγμα.

Κατά τον ίδιο τρόπο ο ήρωας συνταγματάρχης Αντώνιος Καμπάνης, επειδή το βουλγαρικό πυροβολικό θέριζε το 8^ο ΣΠ, βρήκε ένδοξο θάνατο.  Χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν άφησε νεότερους αξιωματικούς να ανέβουν σε ύψωμα για να εντοπιστεί το σημείο από όπου βάλλουν οι Βούλγαροι, αλλά πήγε ο ίδιος, λέγοντάς τους: «Αφήστε, θα πάω εγώ. Εσείς είστε νέοι, εγώ έφαγα τα ψωμιά μου». ( Ήταν 55 ετών).  Εκεί συνάντησε ο αθάνατος  Καμπάνης την δόξα. (Από το βιβλίο του γιού του Δημητρίου Καμπάνη ‘’Αναμνήσεις  του πολέμου και της ειρήνης’’, έκδ. 1983, μετά τον θάνατό του, το 1977).

Ο Ρώτας, για να επανέλθουμε, μετά τον τραυματισμό του, μεταφέρθηκε στην Θεσσαλονίκη στο νοσοκομείο, όπου, μην αντέχοντας την ιδέα ότι οι στρατιώτες του κινδύνευαν μόνοι  τους, έφυγε, με ανοιχτό τραύμα στην κοιλιά, πήρε το τρένο για την Δοϊράνη και…. όπως γράφει ο ίδιος: «Πληροφορήθηκα που βρισκόταν ο λόχος μου. Ευθύς εκίνησα  για εκεί.  Ήμουν αποκαμωμένος από την πορεία και εξαντλημένος. Το τραύμα δεν είχε κλείσει και η νύχτα με δυσκόλευε να προχωρώ. Ξάπλωσα σε μια θημωνιά και αποκοιμήθηκα αμέσως. Κοντά στο ξημέρωμα, μόλις είχε αρχίσει ν’ ασπρογαλιάζει η μέρα, ξυπνάω και βλέπω έναν τοίχο να με περιβάλλει ολόγυρα.  Μου φέρνει δάκρυα στα μάτια εκείνη η ανάμνηση.  Ήταν οι στρατιώτες μου που είχαν μάθει ότι ερχόμουνα κι είχαν κάμει πάνω από μία ώρα δρόμο μέσα στη νύχτα και με περίμεναν όρθιοι να ξυπνήσω….». Ωραία, μεγαλειώδης σκηνή. «Ήταν τότε που οι άνθρωποι έζων δι’ ένα έπαινον και πέθαινον δι’ ένα τραγούδι»,  όπως έλεγε ο Ανδρέας Καρκαβίτσας. 

Ο Ρώτας μετέπειτα εντάχθηκε στο ΚΚΕ, ακολούθησε τις αυταπάτες του, την χιμαιρική τροχιά του, το «αδειανό πουκάμισο».  Πέθανε το 1977 δεν έζησε το τέλος της υπαρκτοσοσιαλιστικής τερατογονίας, της παταγώδους κατάρρευσης των σοβιετικών καθεστώτων. Αγνός άνθρωπος, πραγματικά ιδεολόγος, έζησε σε χρόνους δίσεκτους, μίση και αδικίες, που ακόμη στιγματίζουν την ζωή της πατρίδας. Αφηγούμενος, προς την δύση του βίου του, τα περασμένα, αναφέρει κάτι εντυπωσιακό. «Όσες φορές τύχαινε να νιώθω μείωση από κάτι είτε διότι με κατέκριναν είτε γενικά, όπως τύχαινε καμιά φορά ένας άνθρωπος να έχει φταίξει, έστελνα το νου μου σε εκείνη  την ημέρα, στην μάχη του Κιλκίς και τον  τραυματισμό μου.  Έλεγα, μη σκέφτεσαι, δεν είναι μείωση, δεν έχεις τίποτα, διότι σ’ εκείνη την  περίσταση εφέρθηκες έτσι» (σελ. 47). Δηλαδή, απ’ όσα είχε κάνει στην ζωή του, αυτό που τον έκανε να καμαρώνει και του αναπτέρωνε το ηθικό ήταν ο ηρωισμός του κατά την μάχη του Κιλκίς. Ούτε το ΕΑΜ ούτε ο Γυάρος ούτε τα έργα του- με σπουδαιότερο το «Κολοκοτρώνης ή η νίλα του Δράμαλη», ηρωικό δράμα - τον γέμιζαν υπερηφάνεια. Το αίμα που έχυσε για την ελευθερία της Μακεδονίας, οι αγώνες του Έθνους, του «έδιναν ευχαρίστηση, ένα είδος σεβασμού για τον εαυτό» του, όπως γράφει.

(Θυμήθηκα τον Αισχύλο, τον μέγιστο των τραγικών, όλων των αιώνων, που ζήτησε επί του τάφου του, να χαραχθεί το επίγραμμα που ο ίδιος συνέθεσε. Πολλές δόξες είχε γνωρίσει, όμως το μόνο που θέλησε να γραφτεί στο μνήμα του ήταν η καταγωγή του και  «…αλκήν δ’ ευδόκιμον Μαραθώνιον άλσος αν είποι και βαθυχαιτήεις Μήδος επιστάμενος»,  ο ηρωισμός που επέδειξε στην μάχη του Μαραθώνα, την οποία ο αλαζών Μήδος γνωρίζει).

Τώρα. Θέλησα να βρω το πώς αναφέρουν τα αριστερά έντυπα τον Βασίλη Ρώτα, τι γράφουν «οι σύντροφοι» για τον σπουδαίο ποιητή. Σκόνταψα σε ένα άρθρο του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ», στις 5 Ιουνίου (του «Γιούνι») του 2011. Γράφουν λοιπόν οι αμετανόητοι ομφαλοσκόποι του ΚΚΕ: «Ο Β. Ρώτας ανήκει σε κείνους…. που αφοσιώθηκαν και αγωνίστηκαν για τα ιδανικά του Μαρξισμού – Λενινισμού, στην πανανθρώπινη ιδεολογία που αποφασιστικά και σταθερά διδάσκει το ΚΚΕ.  Έδωσε αγώνες για την εργατική τάξη….» και λοιπά και λοιπά. (Τα υπόλοιπα δεν χρειάζεται να τα γράψω. Τα γνωστά ξύλινα και κούφια αναμασήματα και γλωσσικά απολιθώματα, που απαλλάσσουν τους συντάκτες τους από την υποχρέωση της συγκεκριμένης αναλύσεως). Πουθενά όμως στο…. ριζοσπαστικό αφιέρωμα δεν γίνεται νύξη για αυτό που «ο μπάρμπα Βασίλης ο Αβασίλευτος», όπως τον ονομάζει ο Γ. Ρίτσος σε ποίημα του, καμάρωνε και δια βίου καυχόταν: την συμμετοχή του στην μάχη του Κιλκίς, τον ηρωικό τραυματισμό και την «δραπέτευσή» του από το νοσοκομείο για να επανέλθει, αν και τραυματίας, στο πεδίο της τιμής. Αυτό το «ασήμαντο» επεισόδιο το προσπέρασε και πήγε κατευθείαν στο ΕΑΜ. Από τις αετοφωλιές των εθνικών αγώνων, στις ποντικότρυπες του εμφυλίου. Για τους αριστερόμυαλους, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, από τότε αρχίζει η νεότερη ελληνική ιστορία. Οι πόλεμοι των 12 – 13, η Μικρασία, ήταν ιμπεριαλιστικές εξορμήσεις, καθοδηγούμενες από την ντόπια πλουτοκρατία. Το δε ΄21, ήταν ταξική εξέγερση κατά των Κοτζαμπάσηδων και της εκκλησίας.  Έχουμε ακούσει πολλές φορές τον κ. Τσίπρα, τον προδότη της Μακεδονίας μας, να εκθειάζει το ΕΑΜ, για να αντλήσει διδάγματα από την ιστορία. Ουδέποτε αναφέρθηκε στα ψηλώματα της ιστορίας μας, το ‘21, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, ο Μακεδονικός Αγώνας, το Έπος του ’40.

Η δε χαριτόβρυτος κ. Σία, στις 25-1-2019, δήλωνε στην Βουλή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία για να συνεχίσει το έργο του ΕΑΜ. Ξέρουμε ποιανού συνεχιστές είναι. Του Στάλιν, που για να επιταχύνει την Ιστορία (με τον βούρδουλα) έπληξε τις πολιτιστικές ρίζες, τις εθνικές φυσιογνωμίες, την γλώσσα και την πίστη ενός ολόκληρου κόσμου, μετατρέποντας την χώρα του σε απέραντο εργοτάξιο κνουτοκρατούμενων μυρμηγκιών.

Όμως Η πατρίδα μας, η ιστορία της, θα συνεχίσει την περπατησιά της, γιατί κρατιέται από τις «ολόμαυρες ράχες» των Ψαρών, του Κιλκίς, της Πίνδου.  Θα συνεχίσει να «μελετά τα λαμπρά παλληκάρια», όπως ο Ρώτας.  Να κλείσω με αυτό που έγραψε για τον ποιητή ο αυτόπτης μάρτυρας της μάχης του Κιλκίς, Δ. Καλλίμαχος, εθελοντής ιεροκήρυκας της Ε΄ Μεραρχίας, στο βιβλίο του «Αθάνατη Ελλάς». 

«Εις άλλο σημείον της μάχης έφεδρος ανθυπολοχαγός του 23^ου, ενώ ετραυματίσθη, αυτός εξηκολούθει να τραγουδεί.  Ήτο ο Ρώτας, ο ηθοποιός, ένα εκλεκτό παλληκάρι… Τον έσυραν προς τα χειρουργεία και μετ’ ολίγας ημέρας τον είδα πάλιν εις την γραμμήν» (σελ. 117).  Τι θα έλεγε άραγε το «εκλεκτό παλληκάρι» για την προδοσία της Μακεδονίας;  Γι’ αυτούς που ξεπούλησαν στου νεοκομιτατζήδες των Σκοπίων, αυτό που με το αίμα τους κέρδισαν στην μάχη του Κιλκίς;

Δημήτρης Νατσιός

δάσκαλος-Κιλκίς