Οι Τούρκοι φέρνουν στο φως τις τοιχογραφίες της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα

• Τοιχογραφία από το νάρθηκα της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα (φωτ.: Nusret Nurdan Eren)

Είναι ένα από τα ορόσημα της Τραπεζούντας, ένα τζαμί που πλέον προσεύχονται μουσουλμάνοι, αν και κάποτε περικαλλής βυζαντινός ναός. Η Αγία Σοφία, έργο στα χρόνια του Μανουήλ Α’ Μεγάλου Κομνηνού, διακοσμήθηκε με εξαιρετικές τοιχογραφίες, οι περισσότερες από τις οποίες ανήκουν στην περίοδο της παλαιολόγειας αναγέννησης. Αυτές οι τοιχογραφίες καλύφθηκαν όπως-όπως προκειμένου να μην ενοχλούνται οι πιστοί, και μόνο μερικές σκηνές της Παλαιάς Διαθήκης γλίτωσαν από το σοβά. Ό,τι έχει αναδειχθεί οφείλεται στη σκληρή δουλειά ομάδας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, μεταξύ 1958 και 1964.

Ωστόσο στο πλαίσιο των προσπαθειών που γίνονται για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος στην Τραπεζούντα, οι τουρκικές Αρχές αποφάσισαν να φέρουν και πάλι στο φως τις τοιχογραφίες της Αγίας Σοφίας.

Αντίστοιχες εργασίες γίνονται και στην Παναγία Χρυσοκέφαλο (μεγάλο τέμενος του Φατίχ για τους Τούρκους), η οποία αναμένεται να ανοίξει σε μερικούς μήνες για το κοινό. «Αποκαλύψαμε μωσαϊκά ηλικίας 1.600 ετών. Πρότασή μας είναι να καλυφθούν με τζάμι, αντί με ξύλο, ώστε να τα βλέπουν οι επισκέπτες», ανέφερε μιλώντας στο Doğan ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Πολιτισμού και Τουρισμού Νομού Τραπεζούντας Αλί Αϊβάζογλου. Όπως είπε, κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στην Αγία Σοφία.

«Η κατασκευή που βλέπουμε τώρα στην Αγία Σοφία δεν θα υπάρχει. Το ξύλο θα φύγει και θα υπάρχει κάλυψη εξολοκλήρου με γυαλί», σημείωσε, και πρόσθεσε ότι το σημείο που σήμερα γίνεται προσευχή θα ανοίξει για το κοινό και οι πιστοί θα «μετακινηθούν» σε άλλο σημείο.

Η Αγία Σοφία Τραπεζούντας λειτουργούσε ως μουσείο μέχρι το 1964. Τον Ιούλιο του 2013 η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων πήρε την κυριότητα του ναού, μετά από προσφυγή των θρησκευτικών Αρχών της Τουρκίας, της υπηρεσίας Diyanet, στα δικαστήρια. Υποστήριξαν ότι «παράνομα το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού είχε καταλάβει την εκκλησία επί δεκαετίες» και κέρδισαν.

Οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων γύρω από την Αγία Σοφία, όμως, δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι, καθώς, όπως ανέφεραν στο Doğan, από το 2013 η κίνηση έχει μειωθεί αισθητά. «Από τότε που έγινε τζαμί οι τουρίστες σταμάτησαν να έρχονται», λένε χαρακτηριστικά και τονίζουν ότι ουδέποτε ζητήθηκε η άποψή τους.

ΠΗΓΗ http://www.pontos-news.gr/article/172730/oi-toyrkoi-fernoyn-sto-fos-tis-toihografies-tis-agias-sofias-stin-trapezoynta