Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία Παρουσίαση της ενδιάμεσης έκθεσης

Χριστόφορος Πισσαρίδης, Καθηγητής LSE και Πανεπιστημίου Κύπρου, Βραβείο Nobel Οικονομικών 2010 Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής IOBE, Καθηγητής Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Δημήτρης Βαγιανός, Καθηγητής LSE
Κωνσταντίνος Μεγήρ, Καθηγητής Yale

Αθήνα, 14 Ιουλίου 2020

Παρά την ευθυγράμμιση του τυπικού θεσμικού πλαισίου με αυτό της ΕΕ, η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από υστέρηση στην παραγωγικότητα και από χαμηλή συμμετοχή των παραγωγικών συντελεστών

Πηγή: Eurostat. Σημειώσεις: Στον επιχειρηματικό τομέα εδώ (total business sector), δεν περιλαμβάνονται επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού και ασφαλιστικού τομέα. Δεν δημοσιεύονται στοιχεία για τις μικρές επιχειρήσεις στη βάση με διαθρωτικά επιχειρηματικά στοιχεία της Eurostat για την Κύπρο και τη Δανία, ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία για την παραγωγικότητα των μικρών επιχειρήσεων και για τη Γαλλία.

Δομικά προβλήματα

• Κλειστός χαρακτήρα των αγορών και η χαμηλή ένταση ανταγωνισμού και καινοτομίας.

• Υπέρμετρα μεγάλο τμήμα των επιχειρήσεων και της απασχόλησης κινείται στον χώρο χαμηλής  τεχνολογίας και των μη διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών.

• Οι επιχειρήσεις τείνουν να λειτουργούν σε πολύ μικρό μέγεθος και χωρίς οργάνωση, ενώ υψηλό είναι και το ποσοστό της αυτοαπασχόλησης και της άτυπης οικονομίας.

Δύο παράγοντες συνείσφεραν σε αυτές τις αντιθέσεις

1. Κυβερνήσεις, κοινωνικοί εταίροι και κοινωνία δεν ανέλαβαν
«ιδιοκτησία» των μεταρρυθμίσεων. Δεν έγινε αποδεκτό ότι ένα εμπροσθοβαρές μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα θα βοηθήσει την κοινωνία στο σύνολο της.

2. Οι μεταρρυθμίσεις έγιναν αποσπασματικά και χωρίς συνοχή. Χρειάζεται μια καθολική θεώρηση και εφαρμογή, διαφορετικά μία φαινομενικά μικρή παράλειψη μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική για όλο το οικοδόμημα.

Δύο παράλληλοι τύποι μεταρρυθμίσεων (big picture reforms)

1. Μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα, με απλούστευση της γραφειοκρατίας, ψηφιοποίηση και περικοπή χρόνου αποφάσεων στο δημόσιο και στα δικαστήρια

2. Αύξηση της ανταγωνιστικότητας στις αγορές και περισσότερα κίνητρα προς την σωστή κατεύθυνση, για την οικονομία στο σύνολο της.

Κυριότερη επιδίωξη
• Να αυξηθεί η παραγωγικότητα του εργαζόμενου Έλληνα στα επίπεδα των άλλων μικρών χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης, π.χ., Πορτογαλία, 20% πιο πάνω, Σλοβενία, 70%, Ισπανία, 95%.
• Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα:
• Να αυξήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα τη χώρας και τις εξαγωγές
• Θα αυξήσει την εξειδίκευση, ούτως ώστε οι Ελληνικές επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από οικονομίες κλίμακας και θα μπορέσουν να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες
• Θα αυξήσει τους μισθούς και θα επιτρέψει καλύτερη  προστασία φτωχότερων νοικοκυριών

Βασικές Αναπτυξιακές Προτεραιότητες & Στόχοι
• Άνοδος των συνολικών επενδύσεων από 12% σε 20-25%
• Άνοδος των εξαγωγών στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (48%)
• Άνοδος της μεταποίησης στο 12% σε 3 χρόνια και στο 15% έως το 2030
• Αύξηση της απασχόλησης στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (74%) και ενίσχυση της μισθωτής εργασίας

• Κίνητρα για επένδυση σε εκπαίδευση και γνώση, διευκόλυνση της κινητικότητας εργαζομένων ανάμεσα σε επιχειρήσεις και κλάδους, ανάπτυξη δεξιοτήτων, συνεχόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση.

• Έμφαση στην εκπαίδευση από την αρχή της ζωής για ενίσχυση ίσων ευκαιριών και μείωση της ανισότητας

• Ενίσχυση των κινήτρων, και μείωση των εμποδίων για την παρουσία γυναικών στην αγορά εργασίας.

Βασικές Αναπτυξιακές Προτεραιότητες & Στόχοι
• Πιο αποτελεσματική χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω του τραπεζικού συστήματος και της κεφαλαιαγοράς
• Δημιουργία θυλάκων τεχνολογίας αιχμής σε επιμέρους κλάδους που θα αναπτύξουν και θα εφαρμόσουν καινοτομία
• Καλύτερη συνεργασία πανεπιστημίων και εταιρειών στην έρευνα, με περισσότερη ευελιξία στα ερευνητικά προγράμματα και καλύτερη υποστήριξη από το κράτος και βιομηχανία
• Ψηφιακές υποδομές 5G και (high speed broadband) σε όλη την χώρα
• Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με βάση νέες τεχνολογίες και διαδύκτια
• Ενίσχυση της πράσινης οικονομίας.
• Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα και αναβάθμιση των αγροδιατροφικών προϊόντων