ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΤΡΙΤΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2020

ΤΑ ΝΕΑ

ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΗ ΑΟΖ

Ραντεβού Δένδια - Nτι Μάιο

ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΦΩΤΑΚΗ

Με το βλέμμα στην επίσπευση των διαδικασιών και στην ολοκλήρωση των συνομιλιών για μια συμφωνία καθορισμού Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τη Ρώμη υποδέχεται σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας τον ιταλό ομόλογό του Λουίτζι Ντι Μάιο. Μια επίσκεψη με ιδιαίτερη σημασία για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις σχέσεις Αθήνας Ρώμης, στο πλαίσιο και της προσπάθειας θωράκισης της ελληνικής διπλωματίας απέναντι στις κινήσεις της Αγκυρας.

Περιφερειακές εξελίξεις, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι εξελίξεις στη Λιβύη αλλά και η κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της ατζέντας. Μια συζήτηση η οποία θα διεξαχθεί στη σκιά και των πρόσφατων εξελίξεων μετά τη δημοσίευση στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως των αιτήσεων της ΤΡΑΟ για νέες άδειες ερευνών σε περιοχές εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ως συνέχεια και του τουρκολιβυκού μνημονίου, περί θαλάσσιων ζωνών, το οποίο μεταξύ άλλων έχει καταδικάσει και η Ιταλία ως άκυρο και χωρίς έννομα αποτελέσματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξελίξεις στη Λιβύη και οι επιπτώσεις της ενεργού εμπλοκής της Τουρκίας απασχολούν ιδιαίτερα την Αθήνα. Το ΥΠΕΞ με ανακοίνωσή του χαιρέτισε τη νέα πρωτοβουλία της Αιγύπτου για εκεχειρία και κατήγγειλε εμμέσως πλην σαφώς την Αγκυρα, τονίζοντας ότι «η παράταση της κρίσης εξυπηρετεί όσους τρίτους υστερόβουλα αναμειγνύονται στα εσωτερικά της, η ειρήνη θα ωφελήσει όχι μόνο τους Λίβυους, αλλά και τη σταθερότητα και ευημερία ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου».

Δένδιας και Ντι Μάιο θα συζητήσουν επίσης το καυτό θέμα του τουρισμού, καθώς και την επιστροφή στην κανονικότητα την επόμενη μέρα της πανδημίας, με επίκεντρο και την οικονομία.

ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ. Ταξίδι προσανατολισμένο στις γεωπολιτικές εξελίξεις χαρακτηρίζεται και η αναχώρηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το Ισραήλ στις 16 Ιουνίου με κλιμάκιο υπουργών, στο οποίο αναμένεται να συμμετάσχει και ο Νίκος Δένδιας, με την επιλογή του προορισμού να αποκτά ιδιαίτερη σημειολογία για την ελληνική διπλωματία. Το πρώτο ταξίδι του Πρωθυπουργού μετά την πανδημία του COVID-19, στο Ισραήλ, θα δώσει βάρος στον τουρισμό, ωστόσο η τουρκική προκλητικότητα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, η αμυντική συνεργασία, τα ενεργειακά και η ενίσχυση των πολυμερών σχημάτων συνεργασιών, Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ, που πλέον διευρύνονται με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, αναμένεται να τεθούν επί τάπητος. Θέματα τα οποία έχουν τεθεί και στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Δένδιας με τον ισραηλινό ομόλογό του Γκάμπι Ασκενάζι, επαναβεβαιώνοντας τους ισχυρούς δεσμούς των δύο χωρών. Την επίσκεψη Μητσοτάκη στο Ισραήλ θα ακολουθήσει αυτή του κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος επίσης θα θέσει το ζήτημα της Τουρκίας.

H άλλη όψη

ΑΥΤΟΧΕΙΡΙΑΣΜΟΙ

Σε μια περιοχή που προσπαθεί να βγει από μια πανδημική κρίση με τις μικρότερες δυνατές απώλειες και να παραμείνει ανοικτή για το παγκόσμιο κοινό, διασώζοντας το ζωτικής σημασίας τουριστικό προϊόν της, το τελευταίο ζήτημα που θα περίμενε οποιοσδήποτε εχέφρων να ανοίξει είναι το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής εμπλοκής. Δεν πρόκειται για ζήτημα που συνδέεται αποκλειστικά με τις ελληνικές ανησυχίες, θα έπρεπε να αφορά εξίσου και την απέναντι πλευρά του Αιγαίου που περνά τη δική της φάση οικονομικής δυσκαμψίας. Για τις επιπτώσεις, αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι προ εξαετίας η έκρυθμη κατάσταση στέρησε από την Αίγυπτο τουλάχιστον δύο τουριστικές σεζόν. Από τους άφρονες δε, θα έπρεπε να είναι κατανοητό πως δεν χρειάζεται καν ένα «θερμό επεισόδιο»: σε ένα φοβισμένο παγκόσμιο χωριό από τον κορωνοϊό, αρκούν μισής εβδομάδας πολεμικά πρωτοσέλιδα στον διεθνή Τύπο για να είναι το πλήγμα του αυτοχειριασμού ανεπανόρθωτο.

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΑ ΝΕΑ

Φράνσις Φανον

«Τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως κάθε άλλη περιοχή»

Ο αμερικανός υφυπουργοί Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας, μιλάει στα «ΝΕΑ» για τις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, την κλιμάκωση της έντασης από την πλευρά της Άγκυρας και τις ανατροπές που έχει επιφέρει η πανδημία του κορωνοϊού

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΜΑΡΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν σθεναρά τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζει ο αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας Φράνσις Φάνον στα «ΝΕΑ». Ο αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει εκ νέου τη «σταθερή θέση» της Ουάσιγκτον ότι θα πρέπει να σταματήσουν όλες οι προκλητικές ενέργειες στην περιοχή, ενώ εκτιμά ότι οι σχέσεις στον τομέα της ενέργειας μπορούν να βοηθήσουν στη γενικότερη ανάπτυξη των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν σθεναρά τις αρχές της συνέργειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αρχές που αποτελούν το θεμέλιο στο σχήμα "3+1 ", που έχει γίνει ο ακρογωνιαίος λίθος της ενεργειακής μας διπλωματίας στην περιοχή δηλώνει ο αμερικανός αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας, αναφερόμενος στο σχήμα 3+1», όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται η τριμερής συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ με τη στήριξη των ΗΠΑ. Οπως λέει, στο πλαίσιο της αμερικανικής ενεργειακής στρατηγικής οι ΗΠΑ προάγουν στην Ανατολική Μεσόγειο ένα «όραμα ειρηνικό και παραγωγικό, το οποίο αγκαλιάζει τη θετική ανάπτυξη των ενεργειακών της πόρων». Οι ΗΠΑ επιδιώκουν να έχουν εταίρους που ευημερούν και επωφελούνται από την ενεργειακή ανάπτυξη και θέλουμε να δούμε ότι οι πόροι στην Ανατολική Μεσόγειο συμβάλλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής και πέραν αυτής επεξηγεί ο Φάνον, επισημαίνοντας επίσης ότι «η ανάπτυξη ενεργειακών πόρων δημιουργεί ευκαιρίες για τους εταίρους μας να ενισχύσουν τις σχέσεις τους σε ολόκληρη την περιοχή». Αλλωστε χαρακτηρίζει την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου «τυχερή», καθώς διαθέτει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη δημιουργία ενός ακμάζοντος ενεργειακού τομέα, τη σημαντική προίκα των φυσικών πόρων, πολλές δυναμικές και αναπτυσσόμενες αγορές και καθιερωμένη υποδομή παραγωγής και διαμετακόμισης». Τονίζει, όμως, την ανάγκη συνεργασίας για την ανάπτυξη των πόρων αυτών. «Διαπιστώνουμε ότι η Αίγυπτος και η Κύπρος συζητούν για τη μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου από την Αφροδίτη στην Νταμιέτα στην Αίγυπτο για υγροποίηση και εξαγωγή, κάτι που αποτελεί ένα άλλο εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς μια τέτοια στρατηγική συνεργασία μπορεί να φέρει ανάπτυξη και ευημερία σε ολόκληρη την περιοχή» δηλώνει. Ανάλογη άποψη εκφράζει για το Eastern Med Gas Forum, το οποίο θεωρεί ότι αποτελεί και αυτό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι ενεργειακοί πόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενώσουν τις χώρες .

ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ. Τι λέει για την κλιμακούμενη ένταση που προκαλεί η Αγκυρα; «Η θέση μας παραμένει σταθερή. Είμαστε συνεπείς στην έκκληση να σταματήσουν όλες οι προκλητικές ενέργειες, που υπονομεύουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή». Κατά τον αμερικανό αξιωματούχο θα ήταν καλύτερα οι χώρες της περιοχής να «στρέψουν την προσοχή τους στις ευκαιρίες, που βρίσκονται μπροστά τους». Παράλληλα, τονίζει εκ νέου ότι «ένα μνημόνιο δεν μπορεί να επηρεάσει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τρίτων χωρών όπως η Ελλάδα και προσθέτει ότι το διεθνές δίκαιο της θάλασσας αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως κάθε άλλη περιοχή».

Άλλωστε, όπως επεξηγεί, οι ΗΠΑ θεωρούν την ενεργειακή συνεργασία στην περιοχή ως «γέφυρα» για την προώθηση ευρύτερα της πολιτικής σταθερότητας και ευημερίας. «Η ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο έχει την ικανότητα να φέρει τις χώρες πιο κοντά» δηλώνει. Παράλληλα, τονίζει ότι «οι ΗΠΑ θέλουν να συνεχίσει η Τουρκία να κοιτά προς τη Δύση και να παίξει εποικοδομητικό ρόλο διεθνώς, στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο». Και δηλώνει ότι είναι διατεθειμένος να βρεθεί και πάλι στην Αγκυρα για σχετικές συνομιλίες προκειμένου να προωθήσει την πάγια τακτική των ΗΠΑ να ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να παίζουν εποικοδομητικό ρόλο στην περιοχή.

Ειδικότερα για την τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας, Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ εκτιμά ότι οι ευκαιρίες για ενεργειακή συνέργεια οδήγησαν σε συνεργασία σε μια σειρά άλλων θεμάτων στο πλαίσιο του σχήματος «3+1», συμπεριλαμβανομένου του συντονισμού σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά και ευρύτερης οικονομικής συνεργασίας. «Η συμμετοχή μας στο σχήμα αυτό είναι ένα μέσο με το οποίο μπορούμε να υποστηρίξουμε τους στόχους ενεργειακής ασφάλειας των εταίρων μας στην περιοχή και να δείξουμε τα σημαντικά οφέλη που δημιουργούνται όταν προάγεται η συνεργασία έναντι των συγκρούσεων» δηλώνει ο Φάνον. Κατά τον αξιωματούχο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ οι τεχνικές ομάδες εργασίας, που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο αυτό, σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υγεία και ασφάλεια στον τομέα πετρελαίου και φυσικού η αερίου, κυβερνοασφάλεια και περιφερειακές υποδομές, έχουν σχεδιαστεί ώστε να δημιουργήσουν ευκαιρίες για μεγαλύτερη οικονομική ανταλλαγή και ολοκλήρωση .

Ο ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ COVID-19 Σχετικά με την προοπτική για τις έρευνες, τις επενδύσεις σε υποδομές φυσικού αερίου και το εξαγωγικό δυναμικό στην Ανατολική Μεσόγειο στην εποχή της κρίσης του CΟVID-19, αλλά και στη μετά CΟVID-19 εποχή, ο Φάνον εκτιμά ότι οι παγκόσμιες αγορές ενέργειας βρίσκονται στη μέση μιας ιστορικής συρρίκνωσης λόγω της καταστροφής της ζήτησης από την πανδημία του COVID-19. Οι επενδύσεις παγκοσμίως σε πετρέλαιο αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου ένα τρίτο το 2020. Αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη των πόρων παγκοσμίως . Οπως θεωρεί ότι «η ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου αντιμετώπιζε ανέκαθεν μια δραματική αύξηση της παγκόσμιας προσφοράς και την πτωτική πίεση των τιμών ως αποτέλεσμα αυτού του ανταγωνισμού». Κατά την άποψή του σήμερα περισσότερο από ποτέ «η ανάπτυξη ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των παραγωγών να κερδίσουν αποδοτικότητα μέσω της αξιοποίησης των υφιστάμενων περιφερειακών υποδομών και των πλεονεκτημάτων της περιφερειακής συνεργασίας και της ανάπτυξης της αγοράς», τονίζοντας πως «παρότι οι ενεργειακοί πόροι της περιοχής είναι μέτριου μεγέθους σε σύγκριση με τον όγκο των παγκόσμιων αγορών, είναι σημαντικοί περιφερειακά και μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση των πόρων σε Ανατολικής Μεσογείου, Βαλκανίων και Νότιας Ευρώπης».

Οι ΗΠΑ, όπως είπε, επιδιώκουν την ανάπτυξη ολιστικών ενεργειακών συστημάτων, στα οποία το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου και το φυσικό αέριο των ΗΠΑ μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο. Θεωρεί, άλλωστε, σχετικά με την ανάγκη στροφής σε πιο βιώσιμες πηγές ενέργειας ότι «σε συνεργασία με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την προώθηση της βιώσιμης ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών, το υγροποιημένο φυσικό αέριο διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στον ενεργειακό μετασχηματισμό».

ΕΙΠΕ

Η θέση παραμένει σταθερή. Είμαστε συνεπείς στην έκκληση να σταματήσουν όλες οι προκλητικές ενέργειες, που υπονομεύουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή

ΤΑ ΝΕΑ

Συναγερμός για «καυτό» Ιούλιο

Ποια σενάρια εξετάζει η κυβέρνηση για πιθανή πρόκληση «θερμού επεισοδίου» από την Άγκυρα νοτίως της Κρήτης και πώς σκοπεύει να αντιδράσει

ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗ

Σε ετοιμότητα για έναν καυτό Ιούλιο στο πεδίο των ελληνοτουρκικών βρίσκεται η κυβέρνηση. Οι επιτελείς σε Μαξίμου, Πεντάγωνο και υπουργείο Εξωτερικών επεξεργάζονται και καταστρώνουν σχέδια επί χάρτου για την απόκρουση μιας ακραίας τουρκικής πρόκλησης που θα μπορούσε να εκδηλωθεί ακόμη και στην καρδιά του καλοκαιριού. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν αναλυθεί τρία πιθανά σενάρια για το πού ενδέχεται να αποστείλει η Αγκυρα ένα ερευνητικό σκάφος, όπως φαίνεται να είναι ο δικός της σχεδιασμός. Και γίνονται όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες προκειμένου η Ελλάδα να είναι σε θέση να απαντήσει δυναμικά σε όλες τις περιπτώσεις.

Το ελληνικό σχέδιο αντίδρασης κινείται στη βάση ότι η Τουρκία θα στείλει σε πρώτη φάση ένα ερευνητικό σκάφος σε περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Είθισται εξάλλου να προηγούνται σεισμικές έρευνες προτού γίνει μία γεώτρηση για υδρογονάνθρακες.

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ. Το σχέδιο πρόκλησης με ερευνητικό σκάφος αντί γεωτρύπανου, ουσιαστικά επιβεβαίωσε χθες ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Φατίχ Ντονμέζ, αναφέροντας ότι «τρεις με τέσσερις μήνες θα διαρκέσουν οι σεισμικές έρευνες της Τουρκίας σε περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου και ακολούθως θα προσδιοριστεί η περιοχή που θα γίνει γεώτρηση».

Ακόμη και ως σενάριο, ωστόσο, έχει ήδη εξεταστεί μία ακόμη πιο ακραία ενέργεια από τον Ερντογάν, δηλαδή η αποστολή απευθείας ενός γεωτρύπανου σε μια πρόκληση που θα συνδυαστεί με την προβολή ισχύος. Αλλωστε η Αγκυρα διαθέτει πλέον τρία γεωτρύπανα. Σε ποιες περιοχές όμως θα μπορούσε να προκαλέσει η Τουρκία δημιουργώντας προϋποθέσεις για έναν καυτό Ιούλιο Τα επιτελεία στην Αθήνα κινούνται στη βάση τριών εκδοχών:

Το πρώτο σενάριο προβλέπει την πιθανότητα η Αγκυρα να επιλέξει να στείλει τουρκικό ερευνητικό σκάφος στη λιβυκή πλευρά του τουρκολιβυκού συμφώνου, για λογαριασμό όμως της Λιβύης και της κυβέρνησης Σάρατζ. Ερντογάν και Σάρατζ συναντήθηκαν ξανά στην Αγκυρα την περασμένη Πέμπτη και δεν αποκλείεται να συμφώνησαν σε ένα σχέδιο παγίδευσης της Αθήνας. Αν η κυβέρνηση Σάρατζ δώσει άδεια στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων ΤΡΑΟ, η Ελλάδα θα έχει απέναντι της πολιτικά και νομικά τη Λιβύη και θα πρέπει να συνεννοηθεί με τον λίβυο ηγέτη, με τον οποίο δεν διατηρεί σχέσεις.

Μία δεύτερη πιθανότητα είναι η Τουρκία να προκαλέσει με έρευνα πολύ κοντά στην Κρήτη, κάτω από τον Νομό Λασιθίου. Σε σημείο δηλαδή εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που η Αγκυρα ισχυρίζεται ότι είναι τουρκική. Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει «σημαδέψει», όπως όλα δείχνουν, το ελληνικό Οικόπεδο 15, το οποίο έχει οριοθετήσει για έρευνες η Ελλάδα νότια του Λασιθίου. Μετά τη συνάντηση Ερντογάν - Σάρατζ, δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο υποστήριζαν ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε έρευνες σε αυτό το σημείο, αλλά και στο Οικόπεδο 20, που βρίσκεται χαμηλότερα, σε περιοχή «που θέλει να καταπατήσει η Ελλάδα». Είναι πιθανό και ένα τρίτο σενάριο. Μπορεί η κυβέρνηση Σάρατζ να αναθέσει έρευνα στην ΤΡΑΟ κοντά στο όριο της οιονεί ελληνικής λιβυκής ΑΟΖ, η οποία όμως δεν έχει οριοθετηθεί.

TA ΣΧΕΔΙΑ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ. Οι επιτελείς του ελληνικού «Πενταγώνου» πάντως έχουν ήδη καταρτίσει σχέδια αντίδρασης στην εκδήλωση μιας τουρκικής πρόκλησης προσαρμόζοντας διαρκώς τα νέα δεδομένα. Στόχος της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων είναι η Αθήνα να απαντήσει ταχύτατα και να είναι ένα βήμα μπροστά. Σύμφωνα με τον έως τώρα σχεδιασμό, τρία είναι και τα βασικά στάδια της ελληνικής αντίδρασης:

Αν η Αγκυρα επιχειρήσει «εισβολή» ερευνητικού της σκάφους στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, η Αθήνα θα χαράξει άμεσα «κόκκινη γραμμή» με την αποστολή φρεγάτας. Η παρουσία της ελληνικής μονάδας όπως είχε γίνει τον Οκτώβριο του 2018 με τη φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς» θα στείλει έμπρακτο μήνυμα ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να αποτρέψει μία πρόκληση.

Ακόμη πιο δυναμική θα είναι η απάντηση στην περίπτωση που ένα τουρκικό ερευνητικό αποπειραθεί έρευνα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, συνοδεία πολεμικών πλοίων. Εκτός από ελληνική φρεγάτα θα υπάρχει ισχυρή παρουσία και παρακολούθηση από πολλές μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και υποστήριξη από την Αεροπορία.

Οσο για το ενδεχόμενο αποστολής τουρκικού γεωτρύπανου, θα σημάνει «συναγερμός» στις Ενοπλες Δυνάμεις με την κάθοδο πολλαπλών μέσων στο σημείο και την ενεργοποίηση σχεδίων για άμεση στρατιωτική εμπλοκή.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Στο μεταξύ, ανησυχία για τις τουρκικές κινήσεις εκφράζει και η Ουάσιγκτον, αφού το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε εκ νέου το τουρκολιβυκό μνημόνιο προκλητικό και μη βοηθητικό μνημόνιο , σημειώνοντας για μία ακόμη φορά ότι τα νησιά έχουν ίδια δικαιώματα με την ηπειρωτική χώρα στη χάραξη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Η παρέμβαση υπέρ της Ελλάδας έγινε δε μετά την καινούργια συνάντηση Ερντογάν Σάρατζ στην Τουρκία, οι οποίοι συμφώνησαν να προχωρήσουν σε γεωτρήσεις σε περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Η Αγκυρα πάντως δεν κρύβει την ενόχλησή της για τη διπλωματική στήριξη που παρέχεται στη χώρα μας από Ουάσιγκτον και ΕΕ. Χαρακτηριστικό είναι ότι χθες η τουρκική πρεσβεία σε ανάρτησή της στο Τwitter κάνει... συστάσεις σε τρίτα μέρη που διατυπώνουν θέσεις για τις ελληνοτουρκικές διαφορές να επανεξετάσουν τη διεθνή νομολογία και να μη δίνουν βάση μόνο σε ένα δύο άρθρα.

ΤΑ ΝΕΑ

Νέες απειλές από τον Τσελίκ

Nέες απειλές κατά της Ελλάδας εκτόξευσε χθες ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ. Ο τούρκος αξιωματούχος απαντώντας στο υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο -ο οποίος είχε δηλώσει προ ημερών ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη ακόμη και για στρατιωτική σύγκρουση- τον κάλεσε να μην κάνει τέτοιου είδους «άσχημα αστεία». Και πρόσθεσε πως όλοι ξέρουν ότι ο τουρκικός στρατός είναι από τους πιο ισχυρούς στον κόσμο.

ΤΑ ΝΕΑ

ΣΚΛΗΡΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Απαραίτητη η αλλαγή τακτικής

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Η Τουρκία κλιμακώνει επικίνδυνα τις προκλήσεις της κι εμείς συντηρούμε αλώβητο το θράσος της με σχόλια, δηλώσεις και, καμιά φορά, ρηματικές διακοινώσεις. Η αλήθεια είναι πως οι Τούρκοι δυναμιτίζουν ατιμώρητα το κλίμα ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο κι όλοι αγωνιούν για κάποιο ενδεχόμενο ατύχημα. Που θα οδηγήσει σε σύρραξη στην περιοχή. Με όλους να ισχυρίζονται πως δεν έχουν ευθύνη για το συμβάν.

Εμείς όμως έχουμε τη βασική ευθύνη για τη μέχρι τώρα διαιώνιση αυτής της κατάστασης. Δεν είναι πλέον η Τουρκία το μικρό παιδί που κάνει αταξίες βαθμιαία αποθρασυνόμενο. Οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε στους πάντες γύρω μας την κατάσταση και να αποσαφηνίσου με, χωρίς περιστροφές, τα επόμενα βήματά μας. Παραπέρα καρτερική ανοχή, κινδυνεύει να παρεξηγηθεί, διακινδυνεύοντας πλέον ζωτικά συμφέροντα κυριαρχίας. Κάποια ήδη υπάρχουν. Ποιος μπορεί να μεταβεί ελεύθερα σήμερα λ.χ. στα Ιμια, να ανεβεί εκεί στα βράχια και να ψαρέψει ή να λιαστεί;

Μια αλλαγή τακτικής είναι απαραίτητη. Αφού πρώτα η ελληνική πλευρά ξεκαθαρίσει, πρωτίστως στον εαυτό της, κάποια ζητήματα που από κάποιες πλευρές εμφανίζονται κάπως θολά. Με βάση τις Συνθήκες που έχουν υπογραφεί, και η Τουρκία έχει αποδεχθεί ή (κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό) συνυπογράψει, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα στα ζητήματα των χωρικών υδάτων, του εναέριου χώρου και της υφαλοκρηπίδας Αν υπάρχουν (αν, επιμένω) αδιευκρίνιστα σημεία να τα βάλουμε στο τραπέζι και να τα συζητήσουμε ή να τα πάμε με συμφωνητικό στη Χάγη.

Οσα είναι απόλυτα σαφή και καθαρά, οφείλουμε διεθνώς να τα διακηρύξουμε. Και να κάνουμε προς κάθε κατεύθυνση γνωστές τις προθέσεις και τα επόμενα βήματά μας. Πως δεν πρόκειται πλέον να δεχθούμε μεμονωμένες ενέργειες, αυθαιρεσίες και παραβιάσεις. Με το «δεν θα δεχθούμε», αυτονόητα θα πρέπει να διευκρινισθεί πως εννοούμε ότι θα εφαρμόσουμε ό,τι προβλέπει το διεθνές δίκαιο, αλλά και η πρακτική, για τέτοιες περιπτώσεις. Στην πράξη αυτό σημαίνει έμπρακτη παρεμπόδιση όλων των παραπάνω αυθαιρεσιών. Κινήσεις που εύλογα μπορούν να οδηγήσουν σε συγκρούσεις δηλαδή καταρρίψεις αεροπλάνων ή καταβύθιση πλοίων.

Αυτά ίσως ακούγονται επικίνδυνα και είναι. Αλλά οφείλουν όλοι να καταλάβουν πως δεν γίνεται αλλιώς. Για να διατηρηθεί η εθνική αξιοπρέπεια και η εδαφική μας αυτοτέλεια κάποια ρίσκα οφείλουν να αναληφθούν. Κι αυτό να γίνει σαφές σε όλους. Συμμάχους, εταίρους και γείτονες. Παράλληλα, να κινηθούμε σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο προετοιμάζοντας τους πάντες για τα μελλούμενα. Δείχνοντας πως δεν αντιμετωπίζουμε με φοβικό δέος τη ρήξη, πιθανότατα διασώζουμε την ειρήνη...

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Ο ΝΤΙ ΜΑΪΟ, ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΔΕΝΔΙΑ

Ευρωτουρκική κρίση, όχι ελληνοτουρκική

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΤΣΑΒΟΥ

Εξαιρετικά σημαντική θεωρείται η σημερινή επίσκεψη του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών, Λουίτζι Ντι Μάιο, στην Αθήνα και η συνάντηση που θα έχει με τον Νίκο Δένδια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών θα θέσει στον Ιταλό ομόλογό του το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς είναι ειλημμένη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να διεθνοποιήσει το ζήτημα, σημειώνοντας ότι πρόκειται για ευρωτουρκική και όχι ελληνοτουρκική διαφορά.

Μπούμερανγκ

Ο Νίκος Δένδιας διαμηνύει ότι οι «αναθεωρητισμοί» και τα περί γκρίζων ζωνών μπορούν να γυρίσουν μπούμερανγκ στην Τουρκία» και υπογραμμίζει: «Είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε εχθρική ενέργεια, από όπου και αν προέρχεται. Εξυπακούεται ότι έχουμε εξετάσει πολλά διαφορετικά σενάρια», επισήμανε στο «Εθνος», προειδοποιώντας παράλληλα την Τουρκία ότι «οι αναθεωρητισμοί και τα περί "γκρίζων ζωνών" θα μπορούσαν να της γυρίσουν μπούμερανγκ». Στη θάλασσα, οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις και οι υπηρεσίες ασφαλείας καθημερινά λειτουργούν ως τείχος αποτροπής έναντι οποιασδήποτε απόπειρας παραβίασης της ελληνικής κυριαρχίας. Παρούσα, βεβαίως, και η Frontex. «Είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε εχθρική ενέργεια, από όπου και αν προέρχεται. Εξυπακούεται ότι έχουμε εξετάσει πολλά διαφορετικά σενάρια.

Όπως έχει τονίσει και ο πρωθυπουργός, από τον Εβρο μέχρι το Καστελλόριζο και από την Ερείκουσα μέχρι και τη Γαύδο η Ελλάδα πάντα θα υπερασπίζεται αποτελεσματικά και με αυτοπεποίθηση την εδαφική της ακεραιότητα και την ασφάλειά της. Αυτό είναι υποχρέωση όλων των Ελλήνων, οποιαδήποτε θέση και αν κατέχουν, σε οποιαδήποτε παράταξη και αν πρόσκεινται. Είμαστε φιλειρηνική χώρα, προσηλωμένη στο Διεθνές Δίκαιο και επιδιώκουμε τη συνεργασία όλων των κρατών. Δεν πρόκειται, όμως, να απεμπολήσουμε την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και αν κάποιος στραφεί εναντίον μας, είναι συνταγματική μας υποχρέωση να υπερασπιστούμε τη χώρα», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.

Μήνυμα στην Τουρκία που συνεχίζει να προκαλεί, έστειλε κι ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, λέγοντας ότι η Ελλάδα μεριμνά για την αύξηση της αποτρεπτικής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων, καταλήγοντας μάλιστα λέγοντας «ο νοών νοείτω».

Όλα ανοιχτά

«Μέσα σε όλα τα ενδεχόμενα συμπεριλαμβάνεται ασφαλώς και η στρατιωτική εμπλοκή. Δεν θέλουμε να φτάσουμε εκεί, αλλά θέλουμε να καταστήσουμε σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να προασπίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα σε απόλυτο βαθμό. Επομένως, ο νοών νοείτω!», σημείωσε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας (Star): «Η συμπεριφορά της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα είναι αρκετά επιθετική. Θεωρώ ότι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσει η Ελλάδα αυτή τη συμπεριφορά, η οποία έχει γενικά μια τάση αυξανόμενης επιθετικότητας, είναι αφενός να εξαντλεί όλα τα διπλωματικά της όπλα και από την άλλη μεριά να μεριμνά για την αύξηση της αποτρεπτικής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων».

ΕΣΤΙΑ

Δένδιας: Θά μπορούσαμε νά διεκδικήσουμε νησιά άπό την Τουρκία

Πρό εκπλήξεων μπορεί νά οδηγήσει τήν Τουρκία ή εμμονή της στόν άναθεωρητισμό και τήν αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Αυτό προκύπτει άπό απαντήσεις πού έχει δώσει ό υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σχετικώς πρός τήν οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Ό υπουργός επισημαίνει oτι θά μπορούσε κανείς υιοθετώντας τήν λογική της Αγκύρας, νά θεωρήσει ;oτι νησιά πού παρουσιάζει ώς δικά της καί πού απέχουν πέρα άπό τρία μίλια άπό τις άκτές της, δέν της άνήκουν.

Συγκεκριμένως αναφέρει: ‘Οί άναθεωρητισμοί καί τά περί "γκρίζων ζωνών" θά μπορούσαν νά της γυρίσουν μπούμερανγκ, θά μπορούσε π.χ. κάποιος νά υποστηρίξει ότι, σύμφωνα μέ τό άρθρο 12 της Συνθήκης της Λωζάννης, τό απώτατο όριο τουρκικής κυριαρχίας στό Αιγαίο είναι τά 3 ναυτικά μίλια όσον άφορα τις νήσους οί όποιες εμπεριέχονται. Καί όμως, θά μπορούσε ό ίδιος νά πει ότι υπάρχουν νησιά πέραν των 3 ναυτικών μιλίων άπό τίς τουρκικές άκτές τά όποια δέν εμπίπτουν στίς εξαιρέσεις καί τά όποια φέρονται άνήκοντα στήν Τουρκία».

Διεκδικούμε νησιά; Ή Ελλάς δέν είναι χώρα άναθεωρητική.. «Σταθερή επιδίωξη της χώρας μας είναι ή οριοθέτηση τών θαλασσίων ζωνών μέ όλους τούς γείτονές μας, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, εφαρμόζοντας όσα προβλέπονται στό κατεξοχήν νομικό κείμενο άναφοράς, τή Σύμβαση τών Ηνωμένων Εθνών γιά τό Δίκαιο της θάλασσας. Είναι σαφές ότι τό δικαίωμά μας πού προβλέπει τό Δίκαιο της Θάλασσας γιά υφαλοκρηπίδα ισχύει αυτομάτως (ipso facto) καί εξαρχής (ab initio) χωρίς νά υπόκειται σέ κανέναν περιορισμό. Έπί πλέον, τό Διεθνές Δίκαιο είναι άπόλυτα σαφές όσον άφορα τά νησιά, άσχέτως τών αόριστων έπικλήσεών του άπό πολλούς Τούρκους άξιωματούχους, οί όποιοι άπλώς εκθέτουν εαυτούς» άνέφερε άκόμη ό κ. Δένδιας.

Οι επισημάνσεις του όμως δείχνουν στήν Τουρκία ότι ή εφαρμογή της δικής της λογικής μπορεί νά οδηγήσει σέ άποτελέσματα πολύ διαφορετικά άπό αυτά στά όποια άποσκοπεΐ.

ΕΣΤΙΑ

Απόπειρα έπιβολής της τουρκικής ώς έπισημου γλώσσης στην Θράκη

Ώς απαράδεκτο επέστρεψε τό Υπουργείο Παιδείας έγγραφο Συλλόγων διδασκάλων της μειονότητος

ΖΗΤΗΜΑ διδασκαλίας τουρκικής γλώσσης στά μειονοτικά νηπιαγωγεία της Θράκης επεχείρησαν νά θέσουν αυτές τίς ημέρες έπ' ευκαιρία της συζητήσεως του πολυνομοσχεδίου τοΰ Υπουργείου Παιδείας στήν Βουλή ορισμένοι σύλλογοι της μουσουλμανικής μειονότητος, οί όποιοι ελέγχονται άπό την Άγκυρα. Ασφαλώς καί δέν πρόκειται νά εγκριθεί αυτή ή πρότασις, μάταιος κόπος, είναι όμως μία άκόμη προσπάθεια επιβολής τής Τουρκίας νά διευρύνει τήν ατζέντα των διεκδικήσεων της. Μετά τήν έγερση ζητήματος αναγνωρίσεως δήθεν τουρκικής μειονότητος ή οποία ετέθη θρασύτατα άπό τό τοπικό μειονοτικό κόμμα πρός τήν Πρόεδρο τής Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, μετά τίς χθεσινές νέες εξελίξεις γιά τήν Αγία Σοφία (ή τουρκική δικαιοσύνη θά αποφασίσει τήν μετατροπή της σέ τέμενος στις 2 Ιουλίου), μετά τίς απειλές, ότι ή Τουρκία θά θέσει θέμα άποστρατιωτικοποιήσεως νήσων στόν OHE, τώρα αποκαλύπτεται πώς ή γείτων επιδιώκει νά θέσει καί ζήτημα άναγνωρίσεως τής τουρκικής γλώσσης ως επισήμου δευτέρας γλώσσης στήν Θράκη!

Στήν άπόπειρά της αυτή πού ξεσκεπάζει σήμερα ή «Εστία», αξιοποιεί άκόμη καί συλλόγους εκπαιδευτικών τής Θράκης πού άπαραδέκτως συντάσσουν τά κείμενα των άνακοινώσεών τους σέ δύο γλώσσες: στά Ελληνικά καί στά τουρκικά. Καί ευτυχώς τά κείμενα αυτά επεστράφησαν ώς άπαράδεκτα άπό τίς άρμόδιες διευθύνσεις του Υπουργείου Παιδείας.

Δέν μπορεί νά θεωρηθεί τυχαίο ότι ή εκ του πονηρού αυτή κίνησις έρχεται σέ μία στιγμή κατά τήν όποια ή Τουρκία αμφισβητεί τά θαλάσσια σύνορά μας πέραν τών 6 μιλίων καί θέλει νά θέσει θέμα άποστρατιωτικοποιήσεως τών νησιών τοϋ Αιγαίου, μέ τήν άπειλή μάλιστα νά μάς εγκαλέσει στούς διεθνείς οργανισμούς. Ή έπίθεσις είναι ολομέτωπη...

Στήν Θράκη, όπως άποκαλύπτουμε σήμερα, δύο σύλλογοι εκπαιδευτικών διετύπωσαν προσφάτως έγγραφο μέ αίτήματά τους πρός τό Υπουργείο Παιδείας, σέ δύο γλώσσες. Καί τήν ελληνική καί τήν τουρκική. Θέλουν νά επιβάλλουν δηλαδή καί τήν τουρκική ώς επίσημη γλώσσα υπηρεσιακής άλληλογραφίας. Αυτό τό έγγραφο, κοινή άνακοίνωση τό χαρακτηρίζουν, τό συνέταξαν άπό κοινού ό Σύλλογος Εκπαιδευτικών ΠΕ Ροδόπης «Οι Τρεις Ιεράρχες» καί ό Σύλλογος Δασκάλων Αποφοίτων Ειδικής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης Ν. Ροδόπης Ν. Έβρου. Καί πολύ σωστά ή Περιφερειακή Διεύθυνσις Εκπαιδεύσεως Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης τους τό επέστρεψε ώς απαράδεκτο. Ή λιτά διατυπωμένη άπάντησις του Υπουργείου Παιδείας δέν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών : «Σας επιστρέφουμε τό έγγραφο σας μέ θέμα: "κοινή άνακοίνωση συλλόγων" και σας υπενθυμίζουμε ότι ή αλληλογραφία και επικοινωνία της υπηρεσίας γίνεται στήν επίσημη γλώσσα τοΰ κράτους». Υπογράφει ό αρμόδιος περιφερειακός διευθυντής Κωνσταντίνος Μπαντίκος.

Στό κείμενο της ανακοινώσεως των συλλόγων βλέπει κανείς ότι μοναδικός σκοπός των συντακτών της είναι νά θέσουν τήν τουρκική στό ίδιο επίπεδο μέ τήν ελληνική Ως ισότιμη επίσημη γλωσσά τοϋ κράτους! Αυτός είναι ό σκοπός! Οί προτάσεις καί επισημάνσεις τους είναι γνωστές, άφοϋ αναφέρονται σέ θέματα τά όποια ούτως ή άλλως αντιμετωπίζονται άπό τό ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.

«Οί επιμέρους ρυθμίσεις ζητημάτων λειτουργίας του Μειονοτικού Δημοτικού Σχολείου οφείλουν επιπλέον νά καλύπτουν τίς μορφωτικές ανάγκες των μειονοτικών μαθητών καί να μήν παραβιάζουν τά εργασιακά δικαιώματα τών εκπαιδευτικών» αναφέρει ή άνακοίνωσις. Μά δέν συμβαίνει σήμερα κάτι διαφορετικό. Καί οί μορφωτικές ανάγκες τών μαθητών της μειονότητος καλύπτονται μέ τό παραπάνω καί τά εργασιακά δικαιώματα τών εκπαιδευτικών γίνονται απολύτως σεβαστά.

Σέ άλλο σημείο ζητούν νομοθεσία πού νά σέβεται τόν πολιτισμό και τά δικαιώματα της μειονότητος, κάτι πού ήδη υπάρχει. Ακόμη πρόγραμμα πού νά καλύπτει σύγχρονα διδακτικά αντικείμενα. Άλλά ώς πρός αυτό γίνεται προσπάθεια άναμορφώσεως τών προγραμμάτων όλων τών ελληνικών σχολείων, όχι μόνον αυτών της μειονότητος.

Θέλουν επίσης νέα βιβλία «μέ τήν συνεργασία όλων τών ενδιαφερομένων μερών». Ποιά είναι δηλαδή τά ενδιαφερόμενα μέρη πού δέν συμμετέχουν σήμερα στήν σύνταξη τών διδακτικών βιβλίων; Μήπως τό τουρκικό προξενείο;

Ή άνακοίνωσις επικεντρώνεται καί άλλου. Στό γεγονός ότι συνεδρίασαν άπό κοινού δύο σύλλογοι καί άπεφάσισαν νά συντονίσουν τίς δράστηριότητές τους. Άν καί μέχρι στιγμής τό μόνο πού κάνουν είναι μία τοις πράγμασι προσπάθεια νά προωθήσουν τήν ιδέα της τουρκικής ώς δεύτερης έπισήμου γλώσσης.

Δέν μπορούμε νά μήν επισημάνουμε ότι τό Προεδρείο τοϋ Συλλόγου Έκπαιδευτικών Ροδόπης προέρχεται άπό τήν εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, τό γνωστό μόρφωμα ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Καί εξελέγη στήν θέση αυτή μέ τίς ψήφους μειονοτικών δασκάλων. Ή κρίσιμη ψήφος μάλιστα πού τούς έδωσε τήν προεδρία καί τόν έλεγχο τοΰ Συλλόγου ήταν αυτή μειονοτικού εκπαιδευτικού, προερχομένου άπό τόν συνδικαλιστικό χώρο τοΰ ΠΑΣΟΚ. Δέν είναι νά μας εκπλήττει κατόπιν τούτου ή συμπεριφορά του. Ό Σύλλογος αυτός πάντως φέρει τόν διακριτικό τίτλο «Οί Τρεις Ιεράρχες».

Προφανώς άπό τήν εποχή πού τόν υπηρετούσαν παλαιάς κοπής ευσυνείδητοι εκπαιδευτικοί. Ευχόμε θα, λοιπόν, οι Τρεις Ίεράρχαι νά φωτίσουν κάποτε καί τούς σημερινούς δασκάλους, ώστε νά καταστούν διακεκριμένοι λειτουργοί τής Παιδείας πρός όφελος όλων τών μαθητών τους, χριστιανών καί μουσουλμάνων.