Ένα ζεστό απομεσήμερο, μια καλοκαιρινή μέρα σαν τη σημερινή, έμελλε να αλλάξει οριστικά τη μοίρα της Κρήτης. Οι σφαγές της Τρίτης 25 Αυγούστου 1898 στο Ηράκλειο καθόρισαν τις μετέπειτα εξελίξεις και οδήγησαν τις μεγάλες δυνάμεις στην άμεση απόφαση της εκδίωξης του τουρκικού στρατού από το νησί.
Στις σφαγές οδήγησε η αναβλητικότητά τους στην εφαρμογή των αποφάσεων για την απελευθέρωση του νησιού και την επιβολή της προσωρινής αυτονομίας, την οποία οι ίδιες οι ξένες δυνάμεις είχαν αποφασίσει, αποκρούοντας το πάγιο αίτημα των Κρητών για απελευθέρωση και ένωση με την Ελλάδα.
Εκείνη την ημέρα άγνωστος αριθμός χριστιανών σφαγιάστηκε από τον όχλο των Τουρκοκρητικών που οργανωμένα αντέδρασε στην παράδοση του φορολογικού γραφείου του λιμανιού στην αγγλική φρουρά. Οι νεκροί, έγραφαν οι εφημερίδες, υπολογίζονταν από τους 400 μέχρι και τους 1.000. Ο αριθμός άγνωστος ακόμη και σήμερα, επαναλαμβάνουμε.
Στις σφαγές οδήγησε η αναβλητικότητά τους στην εφαρμογή των αποφάσεων για την απελευθέρωση του νησιού και την επιβολή της προσωρινής αυτονομίας, την οποία οι ίδιες οι ξένες δυνάμεις είχαν αποφασίσει, αποκρούοντας το πάγιο αίτημα των Κρητών για απελευθέρωση και ένωση με την Ελλάδα.
Εκείνη την ημέρα άγνωστος αριθμός χριστιανών σφαγιάστηκε από τον όχλο των Τουρκοκρητικών που οργανωμένα αντέδρασε στην παράδοση του φορολογικού γραφείου του λιμανιού στην αγγλική φρουρά. Οι νεκροί, έγραφαν οι εφημερίδες, υπολογίζονταν από τους 400 μέχρι και τους 1.000. Ο αριθμός άγνωστος ακόμη και σήμερα, επαναλαμβάνουμε.
Σχεδόν 7,5 μήνες πριν από τα δραματικά γεγονότα της 25ης Αυγούστου, η Συνέλευση των Κρητών με επιστολή της είχε προειδοποιήσει τους ναυάρχους για το κλίμα που διαμόρφωναν στην πόλη του Ηρακλείου οι επίσημες τουρκικές αρχές και ο μουσουλμανικός όχλος, καταγγέλλοντας ότι στο παρασκήνιο είχαν τη συμμαχία της αγγλικής στρατιωτικής διοίκησης, στην οποία προΐστατο τότε ο συνταγματάρχης Τσερμσάιδ! Κι όμως αυτό το προφητικό και συνάμα δραματικό διάβημα της κρητικής αντιπροσωπείας όχι μόνο δεν πάρθηκε υπόψη, αλλά απορρίφθηκε με αυστηρότητα και ως…προσβλητικό για την τιμή του Άγγλου συνταγματάρχη…
Ο πρόεδρος της συνέλευσης Ιωάννης Σφακιανάκης από τις 11 Ιανουαρίου 1898 είχε περιγράψει στους ναυάρχους ένα όργιο βίας σε βάρος των χριστιανών της πόλης, στο οποίο συμμετείχαν, ο μουσουλμανικός όχλος, χωροφύλακες και τακτικοί στρατιώτες της τουρκικής διοίκησης, έχοντας την ανοχή των αγγλικών δυνάμεων που επιτηρούσαν υποτίθεται την ειρήνευση της πόλης και του τμήματος του Ηρακλείου. Ο Σφακιανάκης, μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, καταγγέλλοντας στον Ιταλό αντιναύαρχο Κανεβάρο, προϊστάμενο τότε του συμβουλίου των Ναυάρχων, ότι οι αγγλικές δυνάμεις κατηύθυναν, χωρίς να φαίνονται, τα γεγονότα του Ηρακλείου! Και προειδοποιούσε για τους κινδύνους που μπορούσαν να προκύψουν για την πόλη. Το διάβημα απορρίφθηκε από τον Καναβάρο ως προσβλητικό! Τα στοιχεία που κατέθετε ο πρόεδρος της κρητικής συνέλευσης βασίζονταν σε εκθέσεις των υποπροξένων των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην πόλη, αλλά και χριστιανών παραγόντων. Άρα, τουλάχιστον οι προξενικές εκθέσεις θα πρέπει να ήταν εγκαίρως γνωστές στο συμβούλιο των ναυάρχων, όπως σημειώνεται και στην επιστολή.
Η βία που ασκούσαν οι οθωμανικές δυνάμεις σε βάρος των χριστιανών οδήγησε στην εγκατάλειψη της πόλης από τους χριστιανούς, και στην αντίστοιχη συσσώρευση Τουρκοκρητικών. Τον Αύγουστο στο Ηράκλειο βρίσκονταν μόλις 1200 χριστιανοί και περισσότεροι από 40.000 Τουρκοκρήτες, στην πλειοψηφία τους φανατισμένοι και έξαλλοι κατά των Ηρακλειωτών. Από αυτούς άλλωστε προήλθαν οι σφαγείς.
Οι Άγγλοι πάντως ......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου