Το Ελληνικό Πυροβολικό δεν έχει την πολυτέλεια της επανάπαυσης

e-Amyna

Επτά χρόνια πριν, με τη διακρατική συμφωνία ύψους €16.598.720 που υπεγράφη στις 17 Φεβρουαρίου 2010, (Αρχηγος ΓΕΣ ο Καταδρομέας Αντιστρατηγος Φραγκουλης Φραγκος),ο ΕΣ αποκτούσε 223 αναβαθμισμένα γερμανικά Α/Κ πυροβόλα Μ109Α3GEA2, 59 καινούργια πυγαία πυροβόλων και μεγάλο αριθμό ανταλλακτικών/παρελκομένων (εκατοντάδες τόνους ανταλλακτικών και αναλωσίμων, αφού κυριολεκτικά «σκούπισε» τα τεράστια γερμανικά στρατηγικά αποθέματα, μιας και το συγκεκριμένο πυροβόλο αποτελούσε για δεκαετίες την αιχμή του δόρατος του γερμανικού πυροβολικού), εξασφαλίζοντας έτσι την απρόσκοπτη υποστήριξη των συστημάτων για πολλά χρόνια.[1]

Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός του ΓΕΣ αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχημένος, αφού έναντι εξαιρετικά μικρού τιμήματος (λιγότερα από €75.000 ανά όχημα) το Πυροβολικό Μάχης του Ελληνικού Στρατού ανανέωσε κάθετα τον στόλο, επιτυγχάνοντας την πλήρη ομογενοποίηση των αυτοκινούμενων πυροβόλων της ηπειρωτικής χώρας και συνάμα επιτρέποντας τις οργανωτικές αλλαγές στις Μοίρες του ΠΒ Μάχης με την αύξηση των σωλήνων σε 24 (3 πυροβολαρχίες των 2 ουλαμών βολής με 4 Α/Κ και ένα ΚΔΠ ο καθένας).[2] Παράλληλα, τεράστια ήταν η αναζωογόνηση που επέφερε η έλευσή τους και στο ΠΒ της ΑΣΔΕΝ, καθώς αποσύρθηκαν τα ρυμουλκούμενα Μ-114 και M-101 και στη θέση τους ήρθαν τα σαφώς ικανότερα αυτοκινούμενα Μ-109Α1Β/Α2/Α2 ΜΑS/A5, ενώ και κάποια Μ-101 που απέμειναν δόθηκαν σε μικρότερα νησιά που μέχρι τότε δεν είχαν καθόλου ΠΒ. Μολαταύτα, έκτοτε μοιάζει να έχει επαναπαυθεί, να μη «βλέπει» τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται γύρω του.

Μια απ’ αυτές τις ευκαιρίες ήταν και τα 80 εκσυγχρονισμένα αυστριακά πυροβόλα M109A5 ÖE, τα μισά περίπου εκ των οποίων, κατά τα φαινόμενα, πρόκειται σύντομα να καταλήξουν στη Λετονία έναντι χαμηλού αντιτίμου (γύρω στα €140.000 ανά όχημα). Τα πυροβόλα M109A5 ÖE είναι απολύτως ανάλογα των M-109A3GEA2 (και μάλλον υπερέχουν «στα σημεία»), καθώς απέκτησαν ημιαυτόματο σύστημα διαχείρισης πυρομαχικών, νέο εγχώριο ψηφιακό σύστημα ελέγχου πυρός και ναυτιλίας/τάξης (NORA) κι άλλες βελτιώσεις, όπως σύστημα νυχτερινής όρασης, εκτοξευτές καπνογόνων κλπ. Υπολογίζεται πως σε περίπτωση ελληνικού ενδιαφέροντος το κόστος πρόσκτησης θα μειωνόταν περαιτέρω, καθώς δε θα υπήρχε η ανάγκη αγοράς ανταλλακτικών και παρελκομένων. Στην προκειμένη περίπτωση, η δικαιολογία έλλειψης πόρων δεν υφίσταται – απλώς κανείς δεν ασχολήθηκε. Έχει όμως αυτήν την πολυτέλεια το ελληνικό πυροβολικό;

Σύγχρονα βλήματα πυροβολικού εκτεταμένου/μεγάλου βεληνεκούς

Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά πως το χάσμα που χωρίζει το ελληνικό από το τουρκικό πυροβολικό σε πυροβόλα με κάννες των 155mm/52cal παραμένει αγεφύρωτο. Δεδομένου πως σε μια ενδεχόμενη ελληνοτουρκική σύγκρουση το Πυροβολικό Μάχης θα παίξει σημαίνοντα ρόλο (είτε με την παροχή πυρών υποστήριξης των δυνάμεων ελιγμού, είτε ως κύρια δύναμη φθοράς του αντιπάλου με πυρά «σάρωσης» ή κλασικές μονομαχίες πυροβολικού), η ακρίβεια, η ταχύτητα αλλαγής θέσης για την αποφυγή βολής αντιπυροβολικού, ο όγκος πυρός και το βεληνεκές θα καθορίσουν ποια από τις πλευρές του Έβρου θα καταστεί «κρανίου τόπος». Το Πυροβολικό, από τη στιγμή που δε διαφαίνεται στον ορίζοντα η πιθανότητα σοβαρής ενίσχυσης του ελληνικού πυροβολικού με κάννες 52 διαμετρημάτων (πέρα των 2 υφιστάμενων Μοιρών «πάντσερ»), έχει αναπτύξει κατάλληλες τακτικές για να αντιμετωπίσει το έλλειμμα βεληνεκούς των σωλήνων του. Παράλληλα είναι δεδηλωμένη η επιθυμία του να αποκτήσει έξυπνα πυρομαχικά εκτεταμένου/μεγάλου βεληνεκούς.

Στη λίστα των 42 προγραμμάτων των ΕΔ, που είχαν εγκριθεί στις 30 Ιουλίου 2014 από την Ειδική Διαρκή Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής, στην 3η θέση βρισκόταν η προμήθεια βλημάτων πυροβολικού εκτεταμένου βεληνεκούς των 155mm (37.000.000€), στην 4η η προμήθεια «έξυπνων» βλημάτων πυροβολικού των 155mm (11.500.000€) και στην 6η η προμήθεια γεμισμάτων πυροβολικού για πυρομαχικά εκτεταμένου βεληνεκούς των 155mm (12.000.000€). Δεδομένης της σημερινής δημοσιονομικής κατάστασης είναι αμφίβολο αν θα διατεθούν τα 60 εκατ. που απαιτούνται ώστε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του Πυροβολικού. Μολοντούτο, θα μπορούσαν να αποκτηθούν πρόσθετα βλήματα SMArt 155 για χρήση από όλα τα πυρoβόλα 155mm, καθώς και μικρού αριθμού βλημάτων Vulcano 155 για χειρουργικές βολές ακριβείας βάθους. Η «απλή» βαλλιστική έκδοση του Vulcano αυξημένου βεληνεκούς (BER: Ballistic Extended Range) φτάνει τα 50 χιλιόμετρα ενώ η έκδοση μεγάλου βεληνεκούς GLR (Guided Long Range) με καθοδήγηση GPS/IR φτάνει τα 80 χιλιόμετρα με CEP μικρότερο των 20 μέτρων. Με τη χρήση, δε, τερματικού ερευνητή ημιενεργού λέιζερ GPS/SAL, το βλήμα, κατά τη διαδικασία δοκιμών, κατάφερε απ’ ευθείας πλήγμα επί μεταλλικής πλάκας 2×2 μέτρων σε απόσταση 33 χιλιομέτρων. Το βλήμα απέκτησε καθεστώς IOC εντός του 2016, κάτι που αυτομάτως σημαίνει την ένταξή του και σε LRIP.

Επένδυση στα M-109A3GEA2

Η αρχική εξαιρετική εντύπωση που είχε διαμορφωθεί για τα γερμανικά οβιδοβόλα κατά την πρώτη επιθεώρηση στις μονάδες επιβεβαιώθηκε πλήρως μετά τις πρώτες, απόλυτα επιτυχείς δοκιμαστικές τους βολές και των πολύ ικανοποιητικών αποτελεσμάτων στη συνολική αξιολόγηση που υπεβλήθησαν, η οποία αφορούσε μεταξύ άλλων τη σωληνομέτρηση και τον υπολογισμό του υπολοίπου ορίου ζωής των σωλήνων. Σήμερα, έπειτα από 6 χρόνια χρήσης, οι Έλληνες πυροβολητές δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από την ακρίβεια που επιδεικνύει ενώ σε πολλούς τομείς τα θεωρούν ανώτερα ακόμη και των Α6 Paladin.

Μολαταύτα, καθώς το Αυτόνομο σύστημα Τάξης και Προσανατολισμού (AURORA) που ενσωματώνουν τα πυροβόλα M109A3GEA2 δεν υποστηρίζεται πλέον από τον κατασκευαστή του και ούτε υπηρετεί με κάποιον άλλον χρήστη, είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί η αντικατάστασή του από το εγχώρια αναπτυχθέν ΣΤΤΕΠ «ΔΙΑΣ» το οποίο υποστηρίζει όλα τα κλιμάκια του Πυροβολικού Μάχης, αυτοματοποιώντας όλες τις διαδικασίες τακτικής και τεχνικής διεύθυνσης του πυρός (έχουν ήδη εκτελεστεί με επιτυχία δοκιμές εφαρμογής τεχνικών «shoot ‘n scoot» με Α/Κ πυροβόλα M-109A3GEA2 εφοδιασμένα με το ΣΤΤΕΠ «ΔΙΑΣ»).

Ο ΕΣ συνέδεσε το όραμα της ψηφιοποίησης με το σημαντικότερο εξοπλιστικό του πρόγραμμα, αυτό του νέου άρματος μάχης. Για να συμβεί αυτό έπρεπε να παραληφθούν από τα γερμανικά αποθέματα τα τεθωρακισμένα οχήματα – σταθμοί διοίκησης M577A1. Έτσι, τα άρματα Leopard-2HEL και τα οχήματα υποστήριξής τους εφοδιάστηκαν με τερματικά του ΣΔΕ «Ηνίοχος», κάνοντας πραγματικότητα τις πρώτες δύο πλήρως ψηφιακές Τεθωρακισμένες Ταξιαρχίες του ΕΣ: την 23η και 25η ΤΘΤ. Δεδομένης της πληθώρας των οχημάτων M577A2 που παρελήφθησαν αργότερα από τα αμερικανικά αποθέματα, επόμενο βήμα πρέπει είναι η διασύνδεση του ΣΤΤΕΠ «ΔΙΑΣ» της ραχοκοκαλιάς του ελληνικού πυροβολικού (μαζί με τα ανάλογα ψηφιακά συστήματα ACCS και FCS των Pzh-2000GR και των MLRS αντίστοιχα) με το ΣΔΕ «Ηνίοχος». Πλέον, καθώς η τουρκική επιθετικότητα βαίνει ολοένα αυξανόμενη, δεν χωρούν εφησυχασμοί: το ελληνικό πυροβολικό οφείλει να εισέλθει στον δρόμο της ψηφιοποίησης, του αυξημένου βεληνεκούς και της υψηλής φονικότητας.

Σημειώσεις:

[1] Οι αρχικές εκτιμήσεις ανέφεραν ότι αυτά επαρκούσαν όχι μόνο για την υποστήριξη των 223 M-109A3GEA2 αλλά για το σύνολο των ελληνικών Μ-109!

[2] Στον συγκεκριμένο κανόνα υπάρχουν φυσικά και εξαιρέσεις -για παράδειγμα όταν ο αριθμός των διαθέσιμων οβιδοβόλων δεν επαρκεί, όπως στην περίπτωση των PzH-2000GR όπου τα 24 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα του τύπου είναι κατανεμημένα σε δύο μοίρες των 12 σωλήνων.