Καθεστώς Ελληνοτουρκικών Συνόρων επι τη βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης ( Άγγελος Συρίγος)

του Άγγελου Μ. Συρίγου*
Εισαγωγή
Με τη συνθήκη της Λωζάννης το 1923 αποφασίσθηκε η διανομή της γεωγραφικής περιοχής της
Θράκης ανάμεσα σε τρείς χώρες:
• στην Τουρκία που έχει το ανατολικό τμήμα (23.764 τ.χλμ) και τη μεγαλύτερη πόλη της
περιοχής, την Κωνσταντινούπολη,
• στη Βουλγαρία που έχει το βόρειο τμήμα και
• στην Ελλάδα που έχει το νοτιο-δυτικό τμήμα που είναι και το μικρότερο (8.580 τ.χλμ).
Η συγκεκριμένη διανομή αντικατόπτριζε τις πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις της περιόδου
μεταξύ 1912-1923.
Η συνοριακή γραμμή μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας στη Θράκη εκτείνεται σε μήκος 203
χιλιομέτρων. Στο μεγαλύτερο τμήμα του ταυτίζεται με τον ρου των ποταμών Άρδα και Έβρου,
εκτός από μία έκταση έντεκα χιλιομέτρων στο ύψος της Αδριανουπόλεως όπου το σύνορο μετατοπίζεται δυτικά του ποταμού. Αποτελεί το μοναδικό χερσαίο σύνορο μεταξύ των δύο κρατών.
Υπήρξε αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων κατά τη διάρκεια της συνδιασκέψεως της
Λωζάννης διότι σχετιζόταν με το ευρύτερο εδαφικό καθεστώς της δυτικής Θράκης. Μετά τη χάραξή
της μεθορίου το 1926 συνέχισε να δημιουργεί κατά καιρούς προβλήματα που σχετίζονταν κυρίως
με την μετατόπιση της κοίτης του ποταμού.
1. Το ελληνοτουρκικό σύνορο στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης
Στα Μουδανιά τον Οκτώβριο του 1922 αποφασίσθηκε η σύγκληση συνδιασκέψεως ειρήνης για την ελβετική πόλη της Λωζάννης. Η συνδιάσκεψη, που ξεκίνησε τις εργασίες την 7/20 Νοεμβρίου 1922, ήταν το τελευταίο κεφάλαιο της διαδικασίας ειρηνεύσεως που συνδεόταν με τις
ανακατατάξεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ακριβώς τέσσερα χρόνια μετά την ταπεινωτική για
την Οθωμανική Αυτοκρατορία ανακωχή του Μούδρου, η νέα εθνικιστική Τουρκία,
επαναδιαπραγματευόταν τους όρους της Συνθήκης των Σεβρών από θέσεως στρατιωτικής ισχύος.
Το εδαφικό ζήτημα μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας ήταν το πρώτο που απασχόλησε τη
Συνδιάσκεψη. Τα πράγματα ήσαν ουσιαστικά προκαθορισμένα ως προς τις περιοχές της Μικράς
Ασίας και της Ανατολικής Θράκης λόγω της ήττας του ελληνικού στρατού, της βίαιης εξόδου
εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων και της Συμβάσεως Ανακωχής των Μουδανιών. Η τουρκική
αντιπροσωπεία έθεσε όμως θέμα για το καθεστώς της Δυτικής Θράκης.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδω: Καθεστώς ελληνοτουρκικών συνόρων βάσει της συνθήκης της Λωζάννης