Του Simon Tisdall
Ο Τζο Μπάιντεν προσπαθεί να ρίξει το φταίξιμο αλλού για το αφγανικό χάος. Αυτός ο αμερικανός πρόεδρος, που τάσσεται υπέρ της πολυμερούς συνεργασίας, έκανε περισσότερα μέσα σε λίγες εβδομάδες για να υπονομεύσει το ΝΑΤΟ απ’ όσα ο Ντόναλντ Τραμπ σε όλη τη θητεία του.
Τηρουμένων των αναλογιών, αυτό ίσως τελικά δεν είναι τόσο κακό αποτέλεσμα. Ο απολογισμός έχει καθυστερήσει πολύ. Η εισβολή Μπους - Μπλερ στο Ιράκ υπήρξε ιστορικό λάθος. Η υποχώρηση Ομπάμα στη Συρία ήταν ντροπιαστική για τον αντίθετο λόγο. Τώρα το τεράστιο κόστος της 20ετούς παρέμβασης στο Αφγανιστάν τελειώνει μέσα σε καταστροφή, σε μεγαλύτερο προσφυγικό χάος και την εκ νέου απειλή της τρομοκρατίας, η οποία για άλλη μια φορά θα επηρεάσει κυρίως την Ευρώπη.
Εάν σε αυτά οδηγεί η αμερικανική ηγεσία, ποιος τη χρειάζεται; Οταν η Αμερική παίζει τον παγκόσμιο αστυνόμο, όπως λένε οι νεοφιλελεύθεροι ότι πρέπει, πολλοί άνθρωποι σε πολλά σημεία καταλήγουν να φωνάζουν «δεν μπορώ να ανασάνω»! Η ανάμειξη της Αμερικής συνήθως καταλήγει σε δάκρυα. Και τώρα αυξάνονται οι φόβοι ότι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ σύρονται σε άλλον έναν «παντοτινό πόλεμο», αυτή τη φορά με την Κίνα.
Η εγωιστική αμερικανική συμπεριφορά στη διάρκεια της πανδημίας δεν έλειψε. Ο Τραμπ προκάλεσε μεγάλο κακό λόγω της άρνησης και της αδράνειας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έθεσε εκατομμύρια σε κίνδυνο συγκεντρώνοντας εμβόλια. Το Αφγανιστάν σήμερα είναι η γεωπολιτική έκφραση αυτού του οικείου φαινομένου. Ο Τραμπ δεν εφηύρε το «Πρώτα η Αμερική». Ο Μπάιντεν είναι απλώς ο τελευταίος υποστηρικτής του.
Η ομιλία του αμερικανού προέδρου πριν από λίγες ημέρες ήταν σοκαριστική για τους μη Αμερικανούς. Η περιφρόνησή του για τις αφγανικές δυνάμεις και το γεγονός ότι αγνόησε τις θυσίες των νατοϊκών συμμάχων έδειξε αλαζονεία και προδοσία. Ισχυρίστηκε ψευδώς ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν ποτέ στόχο να φτιάξουν τις δομές του αφγανικού κράτους, τη στιγμή που ο πρώην πρόεδρος Τζορτζ Μπους είχε περιγράψει με ακρίβεια αυτή την πρόθεση.
«Υπερπόντιες συγκρούσεις δεν ήταν προς το εθνικό συμφέρον» δήλωσε. Το Αφγανιστάν αφορούσε αποκλειστικά την υπεράσπιση της «πατρίδας». Για εκείνους που μεγάλωσαν σε έναν κόσμο που ορίζεται από την αμερικανική δύναμη και περιβάλλεται από τις μόνιμες βάσεις του, αυτό ήταν σχεδόν απίστευτο.
Ο Αρμιν Λάσετ, επιλογή της Ανγκελα Μέρκελ να τη διαδεχθεί ως καγκελάριος της Γερμανίας, χαρακτήρισε την απόσυρση ως «τη μεγαλύτερη καταστροφή που υπέστη το ΝΑΤΟ από την ίδρυσή του». Ο συντηρητικός βρετανός βουλευτής Τομ Τάγκεντχατ, βετεράνος του πολέμου στο Αφγανιστάν, έκανε λόγο για «τη μεγαλύτερη καταστροφή της Βρετανίας στην εξωτερική πολιτική από το Σουέζ» – ένα άλλο φιάσκο, παρεμπιπτόντως, στο οποίο συνέβαλαν οι ΗΠΑ.
Εάν ο Μπάιντεν επιτύχει τους στόχους που έχει θέσει, η μελλοντική διεθνής ηγεσία των ΗΠΑ θα έχει ως προτεραιότητες τη διπλωματία, εργαλεία ήπιας δύναμης, οικονομικούς μοχλούς, τεχνολογικό πλεονέκτημα και συλλογική πληροφοριών αντί για στρατιωτικές επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν την ονομάζουν «έξυπνη δύναμη» για μια νέα εποχή.
Το αφγανικό σχέδιο απέτυχε. Η αμαυρωμένη εποχή της Pax Americana και οι «ατελείωτες στρατιωτικές αποστολές» που καταδίκασε ο Μπάιντεν ευτυχώς πλησιάζουν στο τέλος τους. Το ΝΑΤΟ – απαξιωμένο, με κακή ηγεσία και θεωρούμενο ως δεδομένο – φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος του. Απαιτείται μια πιο ισορροπημένη, πιο σεβαστή σχέση ασφάλειας μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Χωρίς αυτήν, μπορεί να μην έχει απομείνει δυτική συμμαχία.
Επίλογος
Οι ανοησίες έχουν διόδια και οι Γιάνκις ποντάρησαν στους Ούννους αντί στους Βρετανούς και οι Ούννοι στους Τουρκομάνους...όταν το Ισραήλ τα βρήκε με τους σουνίτες, κόντρα στους σιίτες του Ιράν κλπ αφιονισμένων φυλάρχων της Σαρίας...Οι Κινέζοι κάνουν βόλτα σε οικονομία, τεχνολογία, παραγωγή, όπλα, εξαγωγές κλπ. Σίγουρα έχουν μια φούσκα λόγω της φόρας που έχουν, αλλά έχουν φύγει μπροστά σε σχέση με τους Γιάνκις...σε λίγα χρόνια, υπάρχει η πιθανότητα να προκύψει διάσπαση στις ΗΠΑ, σε Βορά και Νότο, αφού τα λόμπι της Ουάσινγκτον θυμίζουν το σαλόνι της Α΄θέσης του Τιτανικού...
Φ.Κ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου