ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΤΡΙΤΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2020

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ελλάδα, Κύπρος και ταραγμένη Τουρκία

Καθώς θα επιδεινώνεται η κατάσταση στην οικονομία, είναι πιθανό ο Ερντογάν να εντείνει την επιθετικότητά του εντός και εκτός συνόρων

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Η πανδημία, με τις σοβαρότατες επιπτώσεις στον τουρισμό, στο εμπόριο και σε άλλους πυλώνες της οικονομίας, πλήττει όλες τις χώρες. Ενώ καθεμία ασχολείται με τα δικά της προβλήματα, η κρίση θα επηρεάσει και τη «συμπεριφορά» τους εκτός συνόρων. Γι' αυτό μας ενδιαφέρει ιδιαιτέρως τι γίνεται στη γειτονιά μας. Η Τουρκία αντιμετώπιζε σοβαρότατα προβλήματα στην οικονομία της πριν από την επέλαση του νέου κορωνοϊού συνεχίζει, όμως, να διεξάγει πόλεμο στη Συρία και στη Λιβύη.

Ενώ η οικονομία της χώρας οδηγείται σε αδιέξοδο, ο Ερντογάν αναζητεί θριάμβους στο εξωτερικό για να αποπροσανατολίσει τη κοινή γνώμη από την ολοένα μεγαλύτερη αμφισβήτηση της κυβέρνησης του για τις επιδόσεις της στην οικονομία και στη δημόσια υγεία. Στην Κύπρο, το τμήμα υπό τουρκική κατοχή βρίσκεται ήδη σε αδιέξοδο, καθώς στέρεψαν τα έσοδα από τον τουρισμό, τα καζίνο, τις κατασκευές και τη «βιομηχανία» πανεπιστημίων. Η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει και αυτή πτώση του τουρισμού αλλά, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει πρόσβαση σε μηχανισμούς στήριξης.

Μέσα στη διεθνή ρευστότητα, η Τουρκία απειλεί να γίνει ακόμη πιο απρόβλεπτη και επικίνδυνη. Ενώ η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων πρόληψης και ο χαοτικός τρόπος που ανακοινώθηκε η απαγόρευση κυκλοφορίας (μόλις δύο ώρες νωρίτερα) προκάλεσαν έντονη κριτική, η κυβέρνηση δεν πτοείται στον πόλεμό της εναντίον πολιτικών αντιπάλων καθώς και στη στρατιωτική της παρέμβαση στη Συρία και στη Λιβύη. Ενώ η τουρκική λίρα πέφτει συνεχώς, απαιτώντας τεράστια ποσά για τη στήριξή της, και τα αποθέματα συναλλάγματος εξανεμίζονται, το πλήγμα στον τουρισμό επιδεινώνει την κατάσταση.

Το 2018, πάνω από 46 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν την Τουρκία, με τον τζίρο από τον τουρισμό να ανέρχεται σε σχεδόν 30 δισ. δολάρια. Φέτος, όχι μόνο δεν θα υπάρξουν τέτοια έσοδα, αλλά η παράλυση στον τουρισμό αναμένεται να οδηγήσει 2,5 εκατ. εργαζομένους στην ανεργία. Με μειωμένα έσοδα, με την ανάγκη για μεγαλύτερες δαπάνες για τη στήριξη επιχειρήσεων, εργαζομένων και νοικοκυριών (οι οποίες ήδη υπολογίζονται σε 15 δισ. δολάρια), με πτώση του εμπορίου, δύσκολα θα αποφύγει η κυβέρνηση την προσφυγή στο ΔΝΤ.

Επειδή ο Ερντογάν γνωρίζει ότι αυτή η ταπείνωση θα θέσει τέλος στην εικόνα παντοδυναμίας που έχει καλλιεργήσει, καθώς και στο αφήγημα ότι οδηγεί την Τουρκία σε νέες δόξες, είναι πολύ πιθανό να αναβάλει τέτοια απόφαση έως την ύστατη στιγμή.

Ενώ θα επιδεινώνεται η κατάσταση στην οικονομία, είναι πιθανό ο Τούρκος πρόεδρος να εντείνει την επιθετικότητά του εντός και εκτός συνόρων. Στη Συρία και στη Λιβύη, η Τουρκία εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι ο υπόλοιπος κόσμος ασχολείται με την πανδημία, για να προωθήσει τα σχέδιά της. Από την άλλη, επιδίδεται σε διπλωματία «ήπιας ισχύος», στέλνοντας υγειονομικό υλικό σε πολλές χώρες της Ε.Ε. (εξαιρώντας, βεβαίως, Ελλάδα και Κύπρο). Όσον αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο, το πιθανότερο είναι ότι η Άγκυρα θα εντείνει τις προκλήσεις της, αμφισβητώντας κυριαρχικά δικαιώματα και των δύο χωρών, απειλώντας την Ελλάδα με νέο κύμα μεταναστών και προσφύγων.

Η αποστολή του πλωτού γεωτρύπανου «Γιαβούζ» στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα και η επηρμένη απάντηση της Τουρκίας στη δήλωση αλληλεγγύης προς τη Λευκωσία από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δείχνουν ότι η Τουρκία Θα επιμένει να αυτοπροβάλλεται ως ρυθμιστής των εξελίξεων στην περιοχή. Την ώρα που καταρρέουν οι τιμές της ενέργειας και ξένες εταιρείες αναβάλλουν τις δραστηριότητες τους στην κυπριακή ΑΟΖ, η επιμονή της Άγκυρας επιβεβαιώνει ότι θέτει αυτά που θεωρεί πολιτικά συμφέροντα πάνω από την οικονομική σωφροσύνη.

Αυτό συμβαίνει και με την ανάμειξη της Τουρκίας στη Συρία και στη Λιβύη - ουδείς γνωρίζει πώς χρηματοδοτούνται αυτές οι εκστρατείες. Εάν προσθέσουμε και την ανάγκη χρηματοδότησης του νέου, γιγαντιαίου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης που παρέλυσε λόγω πανδημίας, βλέπουμε ότι το παραλήρημα μεγαλείου οδηγεί αναπόφευκτα σε οικονομικό αδιέξοδο.

Ενώ η πανδημία προκαλεί πολλά και σοβαρά προβλήματα για την Ελλάδα και την Κύπρο, η επιτυχημένη πολιτική εναντίον της ασθένειας ενισχύει τις κυβερνήσεις τους για τις μάχες της επόμενης μέρας, όπως και το γεγονός ότι είναι μέλη της Ε.Ε. Επίσης, Οι κυβερνήσεις αυτές βρίσκονται σε αρμονία με τους πολίτες τους, χωρίς η πολιτική αντιπαλότητα να είναι ζήτημα «ζωής ή θανάτου» για τους πρωταγωνιστές, όπως διαμορφώνεται στην Τουρκία του Ερντογάν.

Το γεγονός ότι ο Μουσταφά Ακιντζί παραμένει επικεφαλής των Τουρκοκυπρίων, τουλάχιστον έως τον Οκτώβριο (λόγω αναβολής των εκλογών της 26ης Απριλίου), δίνει μια ευκαιρία στην Κυπριακή Δημοκρατία να επιδιώξει βελτίωση των προοπτικών της Κύπρου. Μέσω συμφωνίας με τους Τουρκοκυπρίους, την ώρα που η Τουρκία θα βρίσκεται στη δίνη της πανδημίας και των δικών της επιλογών. Η Ελλάδα και η Κύπρος, παρά τα πρωτοφανή προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν, μπορούν να παραμείνουν ψύχραιμες και σταθερές στις αρχές και στις επιδιώξεις τους.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

«Φάλτσο» από το γερμανικό υπουργείο Υγείας

Σε ενημερωτικό σκίτσο για τον κορωνοϊό, η Ελλάδα παρουσιαζόταν ως ένα κοριτσάκι που κρατάει το χέρι της μητέρας της, Τουρκίας - Απόσυρση έπειτα από θύελλα αντιδράσεων

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ

Ερωτήματα προκαλεί στην Αθήνα η εικαστική επιλογή του ομοσπονδιακού υπουργείου Υγείας της Γερμανίας για την εικονογράφηση ενημερωτικού σκίτσου για τον κορωνοϊό, όπου η Ελλάδα παρουσιαζόταν ως ένα κοριτσάκι που κρατά το χέρι της μητέρας της, Τουρκίας.

Το σκίτσο συνόδευε έντυπο το οποίο αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο και μοιράστηκε και στο τουίτερ από τον λογαριασμό του γερμανικού υπουργείου Υγείας και λίγες ώρες μετά τη θύελλα αντιδράσεων που προκλήθηκε κατά κύριο λόγο στα κοινωνικά δίκτυα, αποσύρθηκε. Από την Αθήνα διαβιβάστηκε αρμοδίως και η ενόχληση για το σκίτσο, ωστόσο η γερμανική αντίδραση ήταν ταχεία, μάλλον λόγω των δημόσιων αντιδράσεων στα κοινωνικά δίκτυα.

Η ατυχής επιλογή εικονογράφησης αφορούσε ένα ενημερωτικό δελτίο του γερμανικού υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με διάφορους φορείς, σχετικά με τη δυνατότητα διάχυσης των πληροφοριών που αφορούν τον κορωνοϊό στο εσωτερικό της χώρας σε 16 γλώσσες (αραβικά, βοσνιακά κροατικά σερβικά, κινεζικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ελληνικά, ιταλικά, κουρδικά, παστούν, περσικό, πολωνικά, ρουμανικά, ρωσικά, ισπανικά και τουρκικά).

Η επιλογή αφενός παραγνωρίζει τις ελληνικές ευαισθησίες, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία η Άγκυρα επιθυμεί να εμφανίζεται ως ο ισχυρός περιφερειακός παράγοντας στην περιοχή, αφετέρου, δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα και στο προκείμενο, δηλαδή την αντιμετώπιση της πανδημίας που -παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης Ερντογάν να υποβαθμίσει την αποτυχία- είναι μάλλον καθυστερημένη από την τουρκική πλευρά. Ευλόγως, η ενόχληση της Αθήνας οφείλεται και στο γεγονός ότι η Τουρκία και n Ελλάδα, πέρα από τα υπόλοιπα ζητήματα που έχουν στις διμερείς σχέσεις τους, ανταγωνίζονται για μια πολύ περιορισμένη τουριστική αγορά στο Αιγαίο στη σεζόν που φέτος αναμένεται να ανοίξει στο μέσον του θέρους, υπό πολλές και αυστηρές προϋποθέσεις.

Ως εκ τούτου, η αντίδραση της Αθήνας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην παραπλανητική εικόνα που προωθούσε η συγκεκριμένη, πολύ γλαφυρή, εικονογράφηση από έναν λογαριασμό επίσημου φορέα του γερμανικού δημοσίου. Παρά το γεγονός ότι επίσημα η Αθήνα έχει κρατήσει πολύ χαμηλούς τόνους, η συγκεκριμένη αστοχία από πλευράς του Βερολίνου, έρχεται να προστεθεί στη γενικότερη απροθυμία που επιδεικνύει η Γερμανία στην πιο δραστική αντιμετώπιση της Άγκυρας σε ζητήματα όπως οι καταφανώς παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η γενικά θετική παρουσίαση της Άγκυρας στη Δύση, ιδιαίτερα την εποχή της πανδημίας, οφείλεται στις εξαντλητικές επιχειρήσεις δημοσίων σχέσεων στις οποίες έχει αποδυθεί η Τουρκία, η οποία και εμφανίζει εαυτόν όχι μόνον ως χώρα που αντιμετωπίζει επιτυχώς την πανδημία του κορωνοϊού, αλλά και ως κράτος που έχει εξαγάγει υλικά και παροχή βοήθειας σε συνολικά 55 χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Ιταλία, η Ισπανία, αλλά και μικρότερες, ιδιαίτερα αυτές των Βαλκανίων.

Στο εσωτερικό, εθνικιστικά έντυπα ευρείας κυκλοφορίας, όπως η Σοζτσού εξακολουθούν να προβάλλουν περιθωριακές ανθελληνικές απόψεις, όπως αυτή του πρώην γ.γ. του τουρκικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας Ουμίτ Γιαλίμ, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα κάνει παρανόμως ασκήσεις στο Αγαθονήσι και στην Ψέριμο. Κατά τον Γιαλίμ, τα συγκεκριμένα νησιά είναι «υπό ελληνική κατοχή» από το 2004 και έπειτα. Η εφημερίδα υιοθετεί τις δηλώσεις τού συγκεκριμένου και περιγράφει τα νησιά ως ευρισκόμενα στα τουρκικά χωρικά ύδατα.

ΤΑ ΝΕΑ

Η κοινωνία των πολιτών

Επιμέλεια Δημήτρης Ν. Μανιάτης

Οι διαφορές στο Αιγαίο χωρίς προκαταλήψεις

ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΤΣΙΚΑ

Οι δυο χώρες πρέπει να ξεφύγουν από τη λογική του «μηδενικού αθροίσματος», σύμφωνα με την οποία ό,τι κερδίζει ο ένας το χάνει ο άλλος. Είναι σημαντικό να εδραιωθεί η πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να εξευρεθούν λύσεις που μπορεί να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Στις σύγχρονες συνθήκες, η αντίληψη ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα και το αίσθημα ασφάλειας του γείτονα είναι κεντρική

Οι διαφορές στο Αιγαίο αποτελούν ασφαλώς τον σκληρό πυρήνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η κάθε πλευρά ισχυρίζεται ότι έχει το απόλυτο δίκαιο, καθώς και ότι η άλλη πλευρά είναι πάντα προκλητικά και βρίσκεται εν αδίκω.

Οι δυο χώρες πρέπει να ξεφύγουν από τη λογικά του «μηδενικού αθροίσματος», σύμφωνα με την οποία ό,τι κερδίζει ο ένας το χάνει ο άλλος. Είναι σημαντικό να εδραιωθεί η πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να εξευρεθούν λύσεις που μπορεί να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Στις σύγχρονες συνθήκες, η αντίληψη ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα και το αίσθημα ασφάλειας του γείτονα είναι κεντρική.

Το Αιγαίο είναι ελληνικό κατά 35%. Είναι κυρίως διεθνές (κατά 56%) και τριτευόντως τουρκικό (κατά 9%). Η Τουρκία ως παράκτια χώρα έχει, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, νόμιμα συμφέροντα στον διεθνή εναέριο χώρο και στα διεθνή ύδατα. Επομένως, η αντίληψη δεν συζητούμε τίποτα στερείται σοβαρών ερεισμάτων. Ειρηνική επίλυση διαφορών σημαίνει διάλογος, διαβούλευση, διαπραγμάτευση.

Η χώρα μας μπορεί να προβεί σε ρυθμίσεις στα θέματα των χωρικών υδάτων και του εναερίου χώρου, που θα αφαιρέσουν ένα σημαντικό στοιχείο έντασης στις διμερείς σχέσεις, και θα ανοίξουν τον δρόμο για αξιοποίηση του πλούτου του Αιγαίου, που τόση ανάγκη έχουν οι οικονομίες των δύο χωρών. Αυτό θα προϋπέθετε συμφωνία με την Τουρκία στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, ώστε να αναγνωριστεί αμοιβαία και τελεσίδικα το status του Αιγαίου.

Θάλασσα και αέρας

Ολοι οι σοβαροί αναλυτές γνωρίζουν ότι το δικαίωμα που μας δίνει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια δεν θα μπορέσει να εφαρμοστεί λόγω αντίθεσης όλων των κρατών με ισχυρό διεθνή ρόλο, με ναυτιλιακά και στρατιωτικά συμφέροντα στην περιοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν το εφάρμοσε μέχρι τώρα. Κινδυνεύουμε, καθώς προχωρεί ο χρόνος, να χάσουμε κάθε διαπραγματευτική αξία του δικαιώματος αυτού, ενώ μπορεί να δοθεί ένα ισχυρό αντάλλαγμα στην Ελλάδα, για τη μη εφαρμογή του.

Από την άλλη, το εύρος των 10 ναυτικών μιλίων του εναέριου χώρου της χώρας μας, που καθιερώθηκε μονομερώς με ένα απλό Προεδρικό Διάταγμα το 1931 για την αστυνόμευση της πολιτικής αεροπορίας αποτελεί διεθνή πρωτοτυπία, καθώς τα ελληνικά χωρικά ύδατα εκτείνονται στα 6 ναυτικά μίλια.

Εχει ωριμάσει η διαπίστωση σε ευρύ φάσμα δυνάμεων στη χώρα μας πως η αναντιστοιχία του εύρους του εναέριου χώρου με τον υποκείμενο θαλάσσιο δημιουργεί περιπλοκές, αποτελεί μόνιμη πηγή έντασης στο Αιγαίο και δεν συγκεντρώνει τη διεθνή υποστήριξη. Λύση θα μπορούσε να είναι η εναρμόνιση του εναέριου και του θαλάσσιου χώρου μας. Αυτή θα ήταν δυνατό να εφαρμοστεί σε διαφορετικό εύρος κατά τόπους, ανάλογα με τη γεωφυσική διαμόρφωση των ακτών και των νησιωτικών συμπλεγμάτων (π.χ. 12 ναυτικά μίλια στις ηπειρωτικές ακτές και 6 ναυτικά μίλια στα νησιά, είτε 10 ναυτικά μίλια παντού, κ.λπ.)

Θα μπορούσαν επίσης να υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία ελεύθερης διέλευσης (αεροδιάδρομοι) των τουρκικών αεροσκαφών προς τον διεθνή εναέριο χώρο, ώστε να μην πραγματοποιούνται επικίνδυνες και κοστοβόρες αερομαχίες.

Μετά από αυτές τις ρυθμίσεις, μπορεί να υπογραφεί συνυποσχετικό μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με στόχο την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Αφού επιτευχθεί η οριοθέτηση, θα ήταν δυνατόν να υπάρξει κοινή εξερεύνηση και κοινή εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών του Αιγαίου (ή μέρους τους), είτε διμερώς είτε με συμμετοχή και άλλων χωρών, οργανισμών και εταιρειών σε ένα διεθνές κονσόρτσιουμ, που θα εξασφάλιζε και τα απαραίτητα κεφάλαια.

Αν δεν έχει επιτευχθεί αποτέλεσμα στον διάλογο κατά την προηγούμενη φάση, θα χρειαστεί ορισμένα από τα άλλα θέματα του Αιγαίου να παραπεμφθούν μαζί στη Χάγη, καθώς η επίλυσή τους αποτελεί προϋπόθεση για επίλυση και των υπολοίπων.

Διευθετήσεις και αποκλιμάκωση

Η Ελλάδα θα μπορούσε να πάρει την πρωτοβουλία να καταθέσει προτάσεις, των οποίων η υλοποίηση θα έθετε τέρμα σε ορισμένες εκκρεμότητες και θα βελτίωνε το κλίμα:

α) Να γίνει διάλογος, ώστε να χαραχθεί οριογραμμή στα θαλάσσια όρια Ελλάδας και Τουρκίας, βορείως των Δωδεκανήσων και μέχρι τον Εβρο, που δεν υπάρχει μέχρι σήμερα.

β) Να υπάρξει, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους μορατόριουμ για μη πραγματοποίηση από τις δύο χώρες πολυδάπανων στρατιωτικών ασκήσεων μεγάλης κλίμακας.

γ) Να συναφθεί ελληνοτουρκική συμφωνία αποκλιμάκωσης των εξοπλισμών υπό διεθνείς εγγυήσεις.

δ) Να γίνει αμοιβαία αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και των απέναντι τουρκικών ακτών.

 Ο Θόδωρος Τσίκας είναι πολιτικός επιστήμονας διεθνολόγος

ΤΑ ΝΕΑ

Διλήμματα ασφάλειας

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΤΖΟΓΟΠΟΥΛΟΥ

Για κάθε χώρα η κρίση του κορωνοϊού προκαλεί τρεις βασικές ανησυχίες στο πεδίο της ασφάλειας. Η πρώτη αφορά την υγεία των στρατιωτών και την ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων. Η δεύτερη σχετίζεται με τις μελλοντικές επιπτώσεις στις αμυντικές δαπάνες. Και η τρίτη συνδέεται με πιθανές απρόβλεπτες εξελίξεις λόγω της αστάθειας.

Στη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου, η τουρκική πολιτική δεν έχει αλλάξει σε σχέση με την περίοδο πριν από τον κορωνοϊό. Μεταβάλλονται, όμως, οι συσχετισμοί. Η μείωση της ενεργειακής ζήτησης καθιστά τις συζητήσεις για το EastMed Gas Forum άκαιρες. Πρακτικά αυτο σημαίνει ότι η Αγκυρα που χρησιμοποιεί τα δικά της γεωτρύπανα αποκτάει προβάδισμα, έστω και προσωρινό. Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αρχίζουν να απασχολούν ερευνητές σε τουρκικές δεξαμενές σκέψης.

Παράλληλα, στο μέτωπο της Λιβύης, η επίβλεψη του εμπάργκο στην πώληση όπλων εξακολουθεί μεν να αποτελεί προτεραιότητα για Ευρώπη, αλλά τίθενται ερωτήματα κατά πόσο η επιχείρηση IRINI αποδειχθεί ανθεκτική. Ο ρώσος υπουργός εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει ήδη εκφράσει ορισμένες επιφυλάξεις και ζητάει από την EE να συνεργαστεί καλύτερα με το Συμβούλιο Ασφαλείας του OHE.

Ιδιαίτερης μελέτης χρήζει, επίσης, η εξέλιξη των τουρκορωσικών σχέσεων. Αν και η Αγκυρα συνεργάζεται με τη Μόσχα στη Συρία, παρατηρείται καθυστέρηση στη χρησιμοποίηση των πυραυλικών συστημάτων S400 από την πρώτη. Ισως η καθυστέρηση αυτή να οφείλεται στον κορωνοϊό. Ισως, ωστόσο, να υποδηλώνει την επιθυμία του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για στενότερη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό γιατί πιθανές αμερικανικές κυρώσεις λόγω των S400 θα δημιουργούσαν καινούργια προβλήματα στην τουρκική οικονομία. Το πιο πιθανό σενάριο είναι πως η Αγκυρα προσπαθεί απλώς να κερδίσει χρόνο και επιθυμεί να συνεχίσει με τη στρατηγική της ταλάντωσης.

Τέλος, η σημερινή κρίση επιβάλλει συστηματική ανάλυση των εξελίξεων στον Νότο και της λειτουργίας του Μεσογειακού Διαλόγου του Νότου. Αν ο κορωνοϊός τεθεί εκτός ελέγχου στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, θα αυξηθεί η δυσκολία φύλαξης των συνόρων της Συμμαχίας.

Ο δρ Γιώργος Ν. Τζογόπουλος είναι ερευνητής στο Begin Sadat Centre for Strategic Studies και το ΕΛΙΑΜΕΠ, και διδάσκει Διεθνείς Σχέσεις στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

ΤΑ ΝΕΑ

Άμεση ανάγκη για εργάτες γης

Οι παραγωγοί εκπέμπουν σήμα κίνδυνου για τη φετινή σοδειά που κινδυνεύει να σαπίσει στα χωράφια

ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΚΟΡΔΑ

Με την πανδημία του κορωνοϊού να επιβάλλει σφράγισμα των συνόρων για λόγους προάσπισης της δημόσιας υγείας, ένας από τους κλάδους που έχει δεχθεί καίριο πλήγμα εκτός από τον τουρισμό είναι αυτός της γεωργίας. Τη στιγμή που οι εργάτες γης από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες που απασχολούνται στη συγκομιδή αγροτικών προϊόντων στους νομούς της Βόρειας Ελλάδας υπολογίζονται σε περίπου 8.000 με 10.000, οι παραγωγοί εκπέμπουν σήμα κινδύνου για τη φετινή σοδειά.

Σύμφωνα με τους ίδιους, αλλά και τους εξαγωγείς νωπών οπωροκηπευτικών και άλλων προϊόντων, οι εποχικοί εργάτες από Αλβανία, Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία αναχώρησαν μαζικά από την Ελλάδα στις αρχές Μαρτίου και αδυνατούν να επιστρέψουν λόγω της απαγόρευσης μετακινήσεων μεταξύ κρατών. Αυτό που αιτούνται τώρα, ώστε η χρονιά να μην πάει στράφι, είναι η διευκόλυνση επανεισόδου των εργατών στη χώρα μας υπό συνθήκες που δεν θα θέσουν σε κίνδυνο την κοινότητα, με το πρόβλημα να είναι εντονότερο στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας, όπου καλλιεργούνται μεγάλες ποσότητες ροδάκινων και άλλων φρούτων. Εκεί, στις αρχές Μαΐου, μάλιστα, ξεκινά η συγκομιδή πρώιμων ποικιλιών κερασιού.

ΣΤΗΡΙΞΗ. «Η λήψη άμεσων μέτρων στήριξης του πρωτογενούς τομέα είναι εξαιρετικά σημαντική και θα πρέπει να γίνει άμεσα. Η γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή της φετινής χρονιάς είναι σημαντικότερη από κάθε άλλη χρονιά. Ηδη πολλές καλλιεργητικές εργασίες ξεκίνησαν με αναζήτηση εργατικών χεριών χωρίς αποτέλεσμα όμως από τους αγρότες της Δυτικής Μακεδονίας», αναφέρει σε επιστολή του που απευθύνει προς τους αρμόδιους υπουργούς ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης και προσθέτει: «Ο επαναπατρισμός, ωστόσο, των εργατών από τις χώρες της Βαλκανικής και η αδυναμία όσων παρέμειναν στη χώρα μας να μετακινηθούν από και προς τις περιοχές στις οποίες υπάρχει ανάγκη εποχικών εργατών αποτελούν κρίσιμα ζητήματα» ... «Ο κίνδυνος διατάραξης της ροής της εφοδιαστικής αλυσίδας στον αγροδιατροφικό τομέα στο εσωτερικό της χώρας μας αλλά και στην Ευρώπη είναι πλέον ορατός».

ΚΙΝΗΤΡΑ. Ο ίδιος προτείνει την παροχή κινήτρων σε έλληνες νέους για εργασία στον αγροτικό τομέα, ενώ σε ό,τι αφορά τους αλλοδαπούς εποχικούς εργάτες να προβλεφθεί η διασυνοριακή και η διαπεριφερειακή μετακίνησή τους οργανωμένα κατόπιν ιατρικού ελέγχου και έπειτα από επίσημο αίτημα αγροτών ή συνεταιρισμών, να διευθετηθεί το ζήτημα μετακίνησής τους από και προς τα σημεία εργασίας, να γίνει λεπτομερής καταγραφή τους, να επεκταθεί η άδεια παραμονής τους, από έξι σε 12 μήνες, καθώς και να απλουστευθεί η διαδικασία χορήγησης αδειών για εποχική εργασία.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, πάντως, η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε κινήσεις διευθέτησης και μάλιστα σε ανώτατο επίπεδο, αφού ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον αλβανό ομόλογό του Εντι Ράμα κατά την οποία αναζητήθηκαν λύσεις. Από την πλευρά του, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ήδη προχωρήσει σε παρέμβαση (με προηγούμενη ΠΝΠ) με την οποία δίνεται η δυνατότητα επέκτασης των υπαρχουσών προσωρινών αδειών παραμονής για τους εργάτες γης, ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα έκδοσης νέων. Παράλληλα, στο τραπέζι βρίσκεται και δεύτερη παρέμβαση του υπουργείου προκειμένου οι εργαζόμενοι ημεδαποί ή αλλοδαποί που πρόκειται να εργαστούν την περίοδο της συγκομιδής να μην αποστερούνται των επιδομάτων κοινωνικής αλληλεγγύης και ανεργίας που λαμβάνουν. Τέλος, συζητιέται επίσης το άνοιγμα των συνόρων με την Αλβανία (με υγειονομικές προϋποθέσεις όπως είσοδος με επακόλουθη περίοδο καραντίνας και διενέργεια μοριακών τεστ) κατόπιν συνεννόησης με την αρμόδια επιτροπή λοιμωξιολόγων.

ΤΑ ΝΕΑ

Οι προσφορές για την ΕΛΒΟ αργούν

Παράταση για τις 18 Μαΐου έλαβε η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών στον πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκποίηση της ΕΛΒΟ, διαδικασία η οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και αφορά την πώληση των περιουσιακών στοιχείων της υπό εκκαθάριση εταιρείας. Η προηγούμενη καταληκτική ημερομηνία ήταν στις 28 Απριλίου και η αναβολή ελήφθη εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας, καθότι τα ενδιαφερόμενα σχήματα ανάμεσά τους και επενδυτές από το εξωτερικό είναι αδύνατον να αποκτήσουν πρόσβαση σε στοιχεία που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία. Να σημειωθεί ότι ενδιαφέρον έχουν ήδη εκδηλώσει περισσότερα από έξι «επενδυτικά οχήματα», ανάμεσά τους: η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η γερμανική Krauss Maffei WegmannGmbH & Co. KG, η ισραηλινή Plasan, η Paramount Group αλλά και ελληνικά επενδυτικά σχήματα και ο ινδικός όμιλος Tata Group.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΠΟΤΑΚΙ ΓΙΑ ΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΛΑΜΑΤΑ

Προπαγανδιστικό μήνυμα περί δήθεν υπεροχής των πιλότων της στο Αιγαίο που... φοβίζει τους Ελληνες

Οσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια και αυτό ισχύει απόλυτα στην περίπτωση της Τουρκίας, η οποία, για να τονώσει το ηθικό των πιλότων της, έφτιαξε σποτάκι για να προπαγανδίσει τη δήθεν υπεροχή τους στο Αιγαίο. Ποια υπεροχή; Οταν βρίσκονται απέναντι στους αετούς της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ή αλλάζουν δρόμο ή φεύγουν με την ουρά στα σκέλια κλειδωμένοι στα ραντάρ των μαχητικών αεροσκαφών μας. Αλλωστε δεν είναι λίγες οι φορές που οι Τούρκοι χειριστές έχουν διαμαρτυρηθεί πως, όταν εισέρχονται στο Αιγαίο, οι Ελληνες πιλότοι τούς εγκλωβίζουν στα ραντάρ τους. Σε πραγματικές συν θήκες αυτό σημαίνει... kill.

Το σποτάκι για γέλια και για κλάματα που έφτιαξαν οι Τούρκοι λέει: «Η ματιά μας φοβίζει τον εχθρό, η στάση μας προκαλεί σεισμό παντού, στη γη, τη θάλασσα και στον αέρα». Αυτά αναφέρει το προπαγανδιστικό σποτάκι των Τούρκων, με έναν από τους πιλότους τους να ποζάρει πυροβολώντας με το χέρι... Οχι όμως πάνω από το Αιγαίο και σίγουρα όχι τη στιγμή που έχουν κάνει παραβίαση του εθνικού εναέριου χώρου και βρίσκονται απέναντι από τους κορυφαίους χειριστές του κόσμου, ειδικά στην αναχαίτιση, τους Ελληνες. Με τους Ελληνες χειριστές θέλουν να ασκούνται οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί.

Τώρα, η αλήθεια είναι ότι οι Ελληνες χειριστές δεν μπορούν να έχουν άποψη για τη «ματιά των Τούρκων», για τί σχεδόν πάντα το μόνο που βλέπουν είναι τις πλάτες τους... Τους έχουν συνέχεια μπροστά, τους έχουν πάρει την ουρά, όπως λέγεται στην αεροπορική γλώσσα, και τους έχουν εντός του σκοπευτικού τους όσο κάνουν τις παράνομες πτήσεις τους στο Αιγαίο. Η Τουρκία είναι γεγονός ότι χρησιμοποιεί συχνά την επικοινωνία για να περάσει μία εικόνα διαφορετική από την πραγματική. Οσο και αν δεν μπορεί να πείσει κανέναν στην Ελλάδα, η επικοινωνιακή τακτική ή οι ψυχολογικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούνται τακτικά σε περιόδους κρίσεων ή πολέμων και έχει αποδειχθεί ότι έχει αποτελέσματα. Γι αυτό καλό είναι να μην υποτιμάται από την ελληνική πλευρά.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Θέλει εορτασμό του '21 με μουσουλμάνους!

Σάλος από τις απαράδεκτες αναφορές της Γιάννας Αγγελοπούλου στα social media περί «διαφορετικών προτιμήσεων»

Οι απαράδεκτες αναφορές της Γιάννας Ανγελοπούλου περί διαφορετικών προτιμήσεων αποτελούν βαρύτατη προσβολή για τους ήρωες του 1821, που θυσιάστηκαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, αλλά και για τον Ελληνισμό συνολικά. Η επικεφαλής της επιτροπής Ελλάδα 2021 όχι μόνο δεν τιμά τον ρόλο που έχει αναλάβει, αλλά σαμποτάρει διαρκώς τη διακοσιοστή επέτειο από την Εθνική Παλιγγενεσία, μετατρέποντας τη σε βήμα προσωπικής προβολής.

Με τους Έλληνες και τις Έλληνιδες να βιώνουν μια άνευ προηγουμένου υγειονομική κρίση, παλεύοντας εδώ και δύο μήνες όχι μόνο με την πανδημία, αλλά και με τις οικονομικές επιπτώσεις της, η Γιάννα Αγγελοπούλου επιδίδεται σχεδόν καθημερινά σε μια άκρως αντιθεσμική συμπεριφορά στα κοινωνικά δίκτυα, παίζοντας έναν ρόλο ο οποίος υπερβαίνει κατά πολύ την επιτροπή «Ελλάδα 2021», προχωρώντας σε ανάρμοστες αναρτήσεις, μη διστάζοντας ακόμη και να αντιπαρατεθεί με άλλους χρήστες.

Τελευταίο χτύπημα, οι χθεσινές εκτός τόπου και χρόνου αναρτήσεις της στο twitter, όπου έγραψε μεταξύ άλλων: «Στην Ελλάδα που ονειρευόμαστε, αυτήν του 2021 και μετά, οι διαφορετικές προτιμήσεις δεν είναι αιτία πολέμου. 0 Κοραής στα σχόλιά του γα το Σύνταγμα της Ελλάδας έλεγε: "Δεν με ενδιαφέρει σε ποιον θεό πιστεύει ο καπετάνιος, αρκεί να οδηγεί με ασφάλεια το καράβι"».

Αυτό είναι το προκλητικό σχόλιο που προκάλεσε σάλο, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η επικεφαλής της επιτροπής δεν έχει απολύτως καμία διάθεση να δημιουργήσει μια πλατφόρμα που θα αποτελέσει βήμα για να αναδειχθεί ο συμβολισμός της διακοσιοστής επετείου από την Επανάσταση, καθώς και η λαμπρή πορεία που ακολούθησε το ελληνικό κράτος από τότε έως σήμερα. Τουναντίον, επιθυμεί να πουλήσει προοδευτικά φούμαρα, με μύχιο στόχο την προσωπική της ανάδειξη.

Συνεχίζοντας, μάλιστα, την πρόκληση και ξεχνώντας ότι ο ρόλος της είναι να εκπροσωπεί την Ελλάδα και την Ιστορία της, ανέβασε άλλο ένα ανερμάτιστο tweet, το οποίο περιλάμβανε εξίσου ατυχέστατες συγκρίσεις.

Αντιδράσεις

«Οι άνθρωποι έχουν προτιμήσεις και οι πολιτισμένοι άνθρωποι έχουν μάθει να πορεύονται με αυτές. Σε άλλον π.χ. αρέσει ο Μπραμς και σε άλλον ο Τσιτσάνης. Άλλος είναι σοσιαλιστής, κομμουνιστής ή φιλελεύθερος και άλλος χριστιανός ή μουσουλμάνος. Άλλος είναι Πανιώνιος και άλλος Δόξα Δράμας» έγραψε η Γιάννα Αγγελοπούλου επί λέξει, προκαλώντας νέο κύμα αντιδράσεων.

Πάντως, στις αναφορές της απάντησε ο γαλάζιος βουλευτής Κώνσταντίνος Μπογδάνος, υπενθυμίζοντάς της μεταξύ άλλων ότι «το Σύνταγμά μας ξεκινά: "Εις το όνομα της ανίας, ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος"».

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ελληνικά νησιά σε τουρκικούς νομούς!

Η Άγκυρα τα χαρακτηρίζει δικό της έδαφος και ετοιμάζει καταγγελία στο NATO. Ανάμεσα τους το Αγαθονήσι και η Ψέριμος

Συνεχίζει να αμφισβητεί το status quo στο Αιγαίο και να φανατίζει κατά της χώρας μας η Τουρκία διά του Τύπου της, χαρακτηρίζοντας ελληνικά νησιά, όπως το Αγαθονήσι και την Ψέριμο, τουρκικό έδαφος που έχει καταληφθεί από την Ελλάδα.

Αφορμή ήταν αυτή τη φορά μια σειρά ασκήσεων που έχουν προγραμματιστεί από τον ελληνικό Στρατό και η οποία δεν άρεσε καθόλου στους Τούρκους επιτελείς, που ονειρεύονται φιλανδοποιημένα νησιά, δίχως Ένοπλες Δυνάμεις σε αυτά, έρμαιο στις ορέξεις της αναθεωρητικής Τουρκίας.

Σύμφωνα με δημοσίευμα, η χώρα μας έχει καταλάβει 18 τουρκικά νησιά στο Αιγαίο και δύο βραχονησίδες, ενώ είναι τέτοιο το θράσος τους που το Αγαθονήσι και η Ψέριμος αποκαλούνται μέρος νομών της Τουρκίας! Το δε Αγαθονήσι μαθαίνουμε ότι ανήκει στον νομό του Αϊδινίου, η δε Ψέριμος στον νομό των Μούγλων.

Μάλιστα, σε δηλώσεις του ο στρατιωτικός και πρώην Γ.Γ. του τουρκικού υπουργείου Εθνικής Αμύνης Ουμίτ Γιαλίμ τόνισε ότι η χώρα του πρέπει να αντιδράσει επίσημα στις ελληνικές ασκήσεις και να τις καταγγείλει στο NATO, ενώ ζήτησε να κληθεί ο Έλληνας πρέσβης και να προειδοποιηθεί