Ο Έρντοαν, η Συνθήκη της Λωζάνης και η Ελλάδα

www.liberal.gr - Γ Παπαδόπουλος-Τετράδης

Ο Ταϊπ Έρντοαν έχει μια συγκεκριμένη πολιτική προς ένα συγκεκριμένο στόχο. Και τα δύο συγκλίνουν σε ένα κοινό αποτέλεσμα: 

Να δημιουργήσει μια Τουρκία ισλαμική ηγέτιδα ενός σουνιτικού πανισλαμισμού, να επεκτείνει τα σύνορα της χώρας του παίρνοντας πίσω όσα μπορεί από όσα έχασε η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1920 και ‘23 και να αντικαταστήσει το πορτραίτο του Κεμάλ σε όλη την Τουρκία με το δικό του. 

Σ αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι τελευταίες δηλώσεις του για τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Μιλώντας σε περιφερειακούς διοικητές της Τουρκίας υποστήριξε ότι η χώρα του ζημιώθηκε από την συμφωνία του 1923 που θέτει τα όρια της σύγχρονης Τουρκίας, αμφισβητώντας μ αυτό τον τρόπο τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ή έτσι φάνηκε. Είναι έτσι;

Υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι «με τη Συνθήκη της Λωζάνης δώσαμε στους Έλληνες τα νησιά, που αν φωνάξεις από τις ακτές του Αιγαίου, θα ακουστείς απέναντι. Είναι αυτό νίκη;» και κατηγόρησε την ηγεσία του Κεμάλ, ο οποίος το 1923 διαπραγματεύθηκε τη συνθήκη για λογαριασμό της Τουρκίας.  

«Όσοι έκατσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Λωζάνη, δεν εκμεταλλεύτηκαν τη συνθήκη αυτή. Και επειδή αυτοί δεν την εκμεταλλεύτηκαν, δυσκολευόμαστε σήμερα εμείς» είπε.

Μετά και την αντίδραση του Έλληνα προέδρου και του πρωθυπουργού, που χαρακτήρισαν την τοποθέτηση επικίνδυνη και τη Συνθήκη απαραβίαστη, αλλά και την αντίστοιχη του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών (μετά από αχαρακτήριστη προηγούμενη δήλωσή του, που την …αμφισβητούσε) ότι η Συνθήκη της Λωζάνης δεν αμφισβητείται, ο κ  Έρντοαν επανήλθε δια του υπουργείου Εξωτερικών, ξιφουλκώντας «μόνο» για τις γνωστές διεκδικήσεις στο Αιγαίο χωρίς αναφορά στη Λωζάνη.

Έχει σημασία ότι το τουρκικό υπουργείο δεν επαναλαμβάνει τα περί Λωζάνης, γιατί η διπλωματία της γείτονος συνήθως κινείται μέσα στα πλαίσια των Συνθηκών και όταν «παρεκτρέπεται» το κάνει για να δημιουργήσει νέα μέτωπα. Χωρίς να αμφισβητεί υπογραφές πρωθυπουργών και προέδρων.

Ο αναγνώστης καλείται σήμερα να προσέξει τρία σημεία:

Ο Έρντοαν δεν δίνει το κύριο βάρος στην αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης ως status, όπως πολλοί το παρουσίασαν ως σήμερα. Για τον απλούστατο λόγο ότι σημεία της Συνθήκης, που αφορούν στα νησιά του Αιγαίου τα αμφισβητεί διαρκώς η Τουρκία ήδη μετά τον Β Παγκόσμιο, με μεγαλύτερη ένταση μετά το 1973, θέτοντας τα γνωστά θέματα βραχονησίδων και γκρίζων ζωνών.

Αποκορύφωμα ήταν οι δηλώσεις της πρωθυπουργού Τανσού Τσιλέρ, που προανήγγειλε τη διεκδικητική πορεία της Τουρκίας για ανατροπή των Συνθηκών με την Ελλάδα!

Επομένως, το θέμα για την Ελλάδα είναι η επαναλαμβανόμενη τουρκική επιθετικότητα για θέματα κυριαρχίας και συνόρων, που ανανεώθηκε (λες και έπαψε ποτέ) με τις νέες δηλώσεις Έρτντοαν. Τίποτε νέο. Το νέο είναι το παλιό, ότι η γείτων δεν εκπολιτίζεται και παραμένει μια εν δυνάμει απειλή για την Ελλάδα.

Όλο το βάρος δίνεται στην προσπάθειά του Έρντοαν να αποκαθηλώσει τον Κεμάλ Άτατουρκ, που συμφώνησε τη Συνθήκη, από ηγετική φυσιογνωμία και να πάρει τη θέση του ως «πατέρας των Τούρκων». Όχι οποιωνδήποτε Τούρκων. Των πιστών στο Ισλάμ Τούρκων. Εδώ ακριβώς εντάσσεται και ο πόλεμος του Τούρκου προέδρου με το κεμαλικό κοσμικό κατεστημένο, του οποίου θεματοφύλακας είναι ο στρατός.

Η Συνθήκη της Λωζάνης δεν περιορίζεται στα ελληνοτουρκικά σύνορα, αλλά καθορίζει τα σύνορα της Τουρκίας με τις άλλες όμορες χώρες, το status των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων εντός και εκτός της χώρας (μουσουλμάνοι της Θράκης, Κούρδοι), όπως και την ανταλλαγή πληθυσμών. Επομένως, ο αναγνώστης πρέπει να λάβει υπ όψιν του και το καυτό θέμα των Κούρδων του Ιράκ και της Μοσούλης, που ο Κεμάλ δεν διεκδίκησε με τη Συνθήκη.

Επομένως, ο αναγνώστης να λάβει υπ όψιν του ότι ο Έρντοαν «πουλάει» στο λαό του τον μεγαλοϊδεατισμό της απαλλαγής από τα όρια της σημερινής Τουρκίας και της επιστροφής στα προ του 1912 της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Δηλαδή, στα προ των Νεοτούρκων και του ηγέτη τους Κεμάλ Ατατούρκ.

Αδιάβαστη και η Κεμαλική αντιπολίτευση!

Για να τεκμηριωθεί η παραπάνω τοποθέτηση και αξιολόγηση των γεγονότων συνέβη και το εξής: Περίπου 24 ώρες μετά τις δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτης του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που ίδρυσε ο Κεμάλ (το CHP είναι το μεγαλύτερο αντιπολιτευόμενο κόμμα στη Τουρκία) δεν χαρακτήρισε απλώς «απαράδεκτη» τη δήλωση σχετικά με τη Συνθήκη της Λωζάνης, αλλά υπερθεμάτισε στις τουρκικές διεκδικήσεις!

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Hurriyet», κατά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του CHP δήλωσε:

«Πρόκειται για απαράδεκτη και λανθασμένη δήλωση η οποία είναι προϊόν της αντίληψης του Έρντοαν περί πολεμικής. Ο Έρντοαν δεν έχει αντιληφθεί ακόμη την αξία της δημοκρατίας και της αρχής της κοσμικότητας. Ας κοιτάξει πρώτα τα 16 νησιά που επί της εποχής του παραδόθηκαν και όπου υψώθηκε η ελληνική σημαία».

Μάλιστα ο ηγέτης της αντιπολίτευσης έκανε και το σοβαρό λάθος να αναφέρει ότι τα Δωδεκάννησα δόθηκαν στην Ελλάδα στη Λωζάνη, ενώ δόθηκαν στην Ιταλία και παραδόθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία με τη Συνθήκη λήξης του Β Παγκόσμιου!

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, κατά τη συνεδρίαση ο αντιπρόεδρος του κόμματος Οζτούρκ Γιλμάζ δήλωσε ότι «εκείνοι που είχαν καθήσει σε κείνο το τραπέζι (στις διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη της Λωζάνης) είχαν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αλλά δεν έχουν κάνει το ίδιο αυτοί που έχουν την εξουσία εδώ και 14 χρόνια. Τα 16 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο είναι υπό την κατοχή της Ελλάδας όχι επειδή τα έδωσαν αυτοί που βρίσκονταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της Λωζάνης, αλλά λόγω της ανικανότητας αυτών που έχουν σήμερα την εξουσία».

Πρόκειται για τα 16 νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου που αμφισβητεί την κυριότητά τους η Τουρκία εδώ και χρόνια, μεταξύ των οποίων τα Ίμια, το Γαϊδουρονήσι, την Καλόλιμνο, τη …Γαύδο κ.α.

Είναι μια πλασματική πραγματικότητα, δεδομένου ότι με τη Συνθήκη της Λωζάνης καθορίστηκε σαφώς ότι όλα τα νησιά πέραν των τριών μιλίων από τη Μικρασιατική ακτή ανήκουν στην Ελλάδα, ενώ για τα ελληνικά νησιά και βραχονησίδες, που υπάγονται στα συγκροτήματα των Σάμου, Χίου, Ικαρίας, Λέσβου, Λήμνου ισχύει ως όριος γραμμή η μέση γραμμή μεταξύ αυτών και των παραλίων.

Για τα Δωδεκάννησα όλα ισχύει η συμφωνία επιστροφής μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας μετά τον Β Παγκόσμιο, που αποτυπώνει και τη συνθήκη απόκτησής τους από την Ιταλία. Μ αυτά τα δεδομένα, η πάγια πολιτική της Ελλάδας είναι ότι δεν υπάρχει θέμα θαλασσίων συνόρων και νήσων και η μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

AdTech Ad

Επιπόλαια και με έλλειψη κάθε σοβαρότητας ήταν και η αρχική τοποθέτηση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, που στελεχωμένο κι αυτό, όπως και σχεδόν όλες οι δυτικές, πλην Βρετανίας, κρατικές υπηρεσίες πλέον διεθνώς από νέους, ανίδεους και άπειρους υπαλλήλους δεν κατάλαβε την τοποθέτηση Έρντοαν για τη Λωζάνη και νομίζοντας ότι πρόκειται για τις τουρκικές αμφισβητήσεις  στον εναέριο χώρο του Αιγαίου έσπευσε να δηλώσει ότι… δεν παίρνει θέση σε διαφορές Ελλάδας και Τουρκίας.

Μόνο όταν κατάλαβε με καθυστέρηση ότι μ αυτό τον τρόπο  αμφισβητούσε τη Συνθήκη της Λωζάνης ανέκρουσε πρύμναν και σοβαρεύτηκε…

Οι νέες δηλώσεις Έρντοαν, λοιπόν, δεν αφορούν στους γείτονες της Τουρκίας, τους οποίους χρησιμοποιεί με τη δέουσα βαρβαρότητα που τον χαρακτηρίζει για να εδραιώσει τη θέση που ονειρεύεται στη χώρα του: Να γίνει Χαλίφης στη θέση του Χαλίφη.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική

Οι δηλώσεις των Ελλήνων αξιωματούχων ήταν οι πρέπουσες για την περίσταση. Αυστηρές και λιτές. Όμως…

Όμως, η ελληνική εξωτερική πολιτική καλό είναι να μάθει αυτό που δεν ξέρει εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια: Ότι η διεθνής πολιτική δεν καθορίζεται από τους λαούς. Καθορίζεται από τις ηγεσίες τους στο όνομα των λαών. Δεν διαπραγματεύονται οι λαοί. Ηγέτες διαπραγματεύονται.

Επομένως, οι επικίνδυνοι κούφιοι περιεχομένου λυρισμοί επίσημων κυβερνητικών ή αντιπολιτευόμενων παραγόντων, που πάνε να στηρίξουν και αντίστοιχες πολιτικές με βάση ότι οι λαοί δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν και ότι είναι αδέρφια είναι ανάγκη να σταματήσουν μια και καλή. Γιατί οι λαοί πραγματικά δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν και είναι πραγματικά αδέρφια και αυτό θα το διαπιστώσει κανείς αν βρεθεί μ έναν Τούρκο στον Καναδά να δουλεύουν στο ίδιο αφεντικό ή να συνταξιδεύουν στο χιόνι.

Η ανθρωπότητα, όμως, βρίσκεται ακόμα στο πρωτόγονο στάδιο όπου εδώ και τουλάχιστον 20.000 χρόνια οι άνθρωποι σκοτώνονται μεταξύ τους για την πηγούλα αντί να τη μοιραστούν και χωρίζουν τις φωλιές τους με φονικά σύνορα αντί να ενώσουν τις φωλιές για κοινή εκμετάλλευση του πλούτου της Γής. Σκοτώνονται εδώ και χιλιάδες χρόνια αν η γειτονική φυλή έχει και άσπρο τρίχωμα αντί για μαύρο και θεωρούν διαφορετική κάθε φυλή που δεν είναι ίδια μ αυτούς.

Απ αυτή τη σκοπιά οι άνθρωποι είναι ακόμα πρωτόγονοι και απολίτιστοι, για να μην πει κανείς χαμηλής ευφυίας. Όμως…

Όμως, αυτοί είναι και μ αυτούς του γνώμονες ζουν και καθορίζουν το μέλλον τους. Επομένως, όποιος ορίζει τη μοίρα μιας χώρας έξω από τα παγκόσμια πλαίσια και την παγκόσμια νοοτροπία, με βάση το τι του αρέσει ή τι ονειρεύεται, απλώς οδηγεί το λαό του σε κακοτοπιές. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς πολεμοχαρής. Αρκεί να είναι σοβαρός.

Δυστυχώς, λοιπόν, την ιστορία και την πολιτική και τις συνθήκες δεν τις φτιάχνουν οι λαοί. Τις φτιάχνουν αυτοί που κυβερνάνε τους λαούς. Κι αυτοί, στις πολιτισμένες χώρες έχουν ένα βασικό καθήκον: Να προστατεύουν το λαό που κυβερνάνε από τις κακοτοπιές.

Κι αφού δεν μπορούν να τον προστατεύουν από τις εσωτερικές κακοτοπιές που δημιουργούν οι ίδιοι, ας τον προστατεύουν τουλάχιστον από τις ξένες. Και η Τουρκία έχει αποδείξει διαχρονικά ότι είναι η χειρότερη εξωτερική κακοτοπιά. Όχι μόνο για την Ελλάδα και το λαό της. Για όλους τους λαούς που έχουν την ατυχία να συνορεύουν μαζί της.

Η Τουρκία έχει επίσης αποδείξει ότι καταλαβαίνει μόνο μία γλώσσα. Τη γλώσσα της πυγμής και της επιβολής. Μπροστά στην οποία συνήθως κάθεται σούζα. Και δρα διεκδικώντας μόνο όταν ο γείτονας δείξει σημάδια αδυναμίας οικονομικής, πολιτικής ή στρατιωτικής.

Μ αυτά τα δεδομένα, η Ελλάδα δεν δικαιούται να είναι ούτε να δείχνει τίποτε λιγότερο από αυστηρή, σοβαρή και οπλισμένη κατάλληλα σε όλα τα επίπεδα απέναντι στον θρασύδειλο τραμπούκο της περιοχής. Ανεξαρτήτως κυβέρνησης.