17 Μαρτίου 1821 Κήρυξη Επαναστάσεως στην Μάνη

Στις 17 Μαρτίου του 1821 στην Αρεόπολη συγκεντρώθηκαν οι πρόκριτοι της Μάνης και όλοι οι ένοπλοι Μανιάτες με αρχηγό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, που είχε εκλεγεί αρχηγός από τη Συνέλευση των Κιτριών. 

Εκεί μετά τη δοξολογία, μπροστά στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, ύψωσαν το λάβαρο του Αγώνα, δηλαδή τη Μανιάτικη Σημαία. Η σημαία ήταν λευκή, με μπλε σταυρό στη μέση. Στη πάνω πλευρά έγραφε «ΝΙΚΗ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» και στη κάτω το ένδοξο «ΤΑΝ ή ΕΠΙ ΤΑΣ».

Εκεί κήρυξαν το πόλεμο στην Οθωμανική αυτοκρατορία, γι’ αυτό η σημαία τους έγραφε «ΝΙΚΗ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» και όχι «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ», επειδή η Ελευθερία για τους Μανιάτες ήταν δεδομένη. Επανάσταση έκαναν οι υπόλοιποι Έλληνες που διεκδικούσαν την Ελευθερία τους.

Τον παρακάτω όρκο απήγγειλε ο ιερός κλήρος και επαναλάμβαναν οι αρματωμένοι Μανιάτες:

«Ορκίζομαι,

εις το όνομα του Παντοδύναμού μας Θεού,

εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού

και της Αγίας Τριάδος,

να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου,

υπέρ πίστεως και Πατρίδος.

Ορκίζομαι,

να μη βλέψω εις τα όπισθεν

εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος

και της Θρησκείας μου.

Ορκίζομαι, Ταν ή επί Τας και Νίκη ή Θάνατος

υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.»

Οι αρχηγοί της Μάνης υπό τον Πετρόμπεη, κινήθηκαν προς την Κα­λαμάτα. Πρώτος μπήκε στην πόλη την 20η Μαρτίου ο γιος του Πετρόμπεη, Ηλίας Μαυρομιχάλης, επικεφαλής σώματος 150 Μανιατών. Την επόμενη ημέρα ακολούθησαν όλοι οι οπλαρχηγοί και την 23η Μαρτίου κατέλαβαν αναίμακτα την πόλη και παρακολούθησαν την πρώτη επίσημη δοξολογία. Στη συνέ­χεια, συνέταξαν την προκήρυξη, που υπέ­γραφε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης φέρο­ντας τον τιμητικό τίτλο του «Αρχιστρατήγου των Σπαρτιατικών Δυνάμεων», με την οποία γνωστοποιούσαν στις ευρωπαϊκές δυνάμεις την απόφαση του ελληνικού έθνους να απο­τινάξει τον τουρκικό ζυγό και ζητούσαν τη συνδρομή τους.